Pojęcie „wydanie decyzji” a upływ terminu do nałożenia opłaty adiacenckiej
AKTUALNOŚCI / ORZECZNICTWO - SAS 10/2014
Wyrokiem z dnia 16 września 2014 r., sygn. akt I OSK 311/13 Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 29 listopada 2012 r. sygn. akt II SA/Rz 892/12 w sprawie ze skargi Prokuratora Okręgowego w Rzeszowie na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Rzeszowie w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji ustalającej opłatę adiacencką.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie ww. wyrokiem uchylił decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Rzeszowie. Spór rozstrzygnięty w wyroku Sądu I instancji dotyczył interpretacji pojęcia „wydania” decyzji o ustaleniu opłaty adiacenckiej. Zdaniem SKO w Rzeszowie „wydanie” decyzji następuje z chwilą doręczenia jej stronie, bowiem z tą chwilą decyzja wchodzi do obrotu prawnego i wiąże zarówno organ, jak i strony. Prokurator natomiast stanął na stanowisku, że decyzja zostaje wydana z datą jej sporządzenia i podpisania. Tak rozumiane wydanie decyzji nastąpiło w rozpoznawanej sprawie przed upływem 3-letniego terminu dla ustalenia opłaty adiacenckiej. Sąd w uzasadnieniu wskazał, że zagadnieniem tym zajmował się NSA w uchwale składu siedmiu sędziów z 27 lipca 2009 r., I OPS 4/09, ONSAiWSA 2009/5/84, w której rozstrzygnięto, że termin 3-letni ma charakter materialnoprawny, może w nim nastąpić ukształtowanie praw lub obowiązków jednostki w ramach stosunku administracyjnoprawnego. NSA przyjął, że 3-letni termin, o którym stanowi art. 145 ust. 2 u.g.n. dotyczy rozstrzygnięcia przez organ I instancji o ustaleniu opłaty adiacenckiej. NSA w ww. uchwale odmówił jednakże rozstrzygnięcia zagadnienia, czy termin ten jest zachowany, jeżeli przed jego upływem zostanie wydana, wysłana czy doręczona decyzja, uznając, że zagadnienie to wykracza poza związek z rozpatrywaną sprawą.
NSA zwrócił uwagę na pierwotnie inne brzmienie art. 145 ust. 2 ustawy. Po zmianie, która weszła w życie 22 września 2004 r. termin trzyletni został związany z wydaniem decyzji o ustaleniu opłaty adiacenckiej. NSA porównał te przepisy wskazując, że ustawodawca „ustalenie opłaty adiacenckiej w terminie do 3 lat”, zastąpił „wydaniem decyzji o ustaleniu opłaty adiacenckiej w terminie do 3 lat”.
Po rozpoznaniu skargi kasacyjnej NSA w uzasadnieniu do powołanego na wstępie wyroku podzielił w całości stanowisko Sądu I instancji. NSA wskazał, że wykładnia zawartego w art. 145 u.g.n. pojęcia „wydanie decyzji o ustaleniu opłaty adiacenckiej” jest prawidłowa, ponieważ jest zgodna z regułami wykładni językowej i systemowej. Sąd Naczelny podkreślił, że Kodeks postępowania administracyjnego wyraźnie rozróżnia w art. 107 § 1 i 110 wydanie decyzji, a jej doręczenie.
Należy jednakże podkreślić, że zdanie odrębne do ww. wyroku NSA zgłosił jeden z sędziów, który podniósł, że „istotą zatem w sprawie jest nie to czy decyzja została wydana, czy doręczona stronie, ale to czy organ wykazał, w sposób jaki wymagany jest od wszystkich podmiotów, że termin zachował. Nie wystarczy tylko postawienie daty na decyzji – ta jest istotna przy ocenie czy zgodna jest z prawem obowiązującym w dacie wydania. Od strony postępowania wymaga się wykazania zachowania terminu zawitego datą nadania pisma, a nie datą jego sporządzenia.” Sędzia zauważyła, że stwierdzenie, iż ustalenie opłaty przewidzianej w art. 145 ust. 1 ww. ustawy ma nastąpić przez organ I instancji jest dodatkowym uprzywilejowaniem gminy, podobnie jak takim uprzywilejowaniem strony silniejszej jest uznanie, że dla zachowania terminu wystarczy postawienie daty na decyzji ustalającej opłatę.
