Wójt nakazuje usunięcie odpadów

TEMAT MIESIĄCA  - SAS 7 / 2014

PYTANIE PRACOWNIKA GMINY

Na jednej z działek znajdują się zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego i elementy wyposażenia. Właściciel działki twierdzi, że to nie on nawiózł odpady.
Czy w takiej sytuacji wójt musi ustalać posiadacza odpadów, czy może nakazać usunięcie ich właścicielowi działki?

ODPOWIEDŹ PRAWNIKA

Posiadacz odpadów jest obowiązany do usunięcia ich z miejsca nieprzeznaczonego do ich składowania lub magazynowania. Gdy jednak nie można ustalić posiadacza odpadów, obowiązek ten ciąży na właścicielu działki, na której się znajdują.

Ponieważ posiadacza (wytwórcę) odpadów zwykle trudno ustalić, więc przyjmuje się, że zobowiązanym do usunięcia odpadów jest władający powierzchnią ziemi. Zgodnie z art. 3 pkt 44 ustawy z 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska za władającego powierzchnią ziemi uznaje się właściciela nieruchomości, a jeżeli w ewidencji gruntów i budynków prowadzonej na podstawie ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne ujawniono inny podmiot władający gruntem, to on jest zobowiązany.
Właściwie adresatem decyzji nakazującej usunięcie odpadów jest posiadacz odpadów, który swoje odpady składuje lub magazynuje w miejscu do tego nieprzeznaczonym. Zgodnie bowiem z art. 3 ust. 3 pkt 19 ustawy z 19 grudnia 2012 r. o odpadach posiadaczem odpadów jest wytwórca odpadów lub osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej będąca w posiadaniu odpadów. Przepis ten ustanawia również domniemanie, że władający powierzchnią ziemi jest posiadaczem odpadów znajdujących się na nieruchomości.

USTALIĆ, KTO JEST POSIADACZEM ODPADÓW

Organ, który wydaje decyzję musi zatem w pierwszej kolejności ustalić, kto jest posiadaczem odpadów, co w przypadku odpadów porzucanych jest czynnością wymagającą od organu zebrania dowodów pozwalających na przypisanie władztwa nad odpadami konkretnemu podmiotowi. Pomocne w tym zakresie jest domniemanie, że to władający powierzchnią ziemi jest posiadaczem odpadów znajdujących się na nieruchomości. Na nim wtedy spoczywa ciężar obalenia tego domniemania. Władający powierzchnią ziemi może się zwolnić z odpowiedzialności za odpady tylko w jeden sposób – wskazując, że odpadem włada lub władał faktycznie inny podmiot, czyli wskazać wyraźnie na innego posiadacza odpadów (por. wyroki NSA z 19 grudnia 2007 r., sygn. akt II OSK 1721/06 oraz z 26 września 2013 r., sygn. akt II OSK 330/12, Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, www.orzeczenia.nsa.gov.pl ).

Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z 27 listopada 2013 r., sygn. akt II SA/Gd 692/13, CBOSA, do zastosowania środka nadzorczego w postaci decyzji nakazującej usunięcie odpadów wymagane jest ustalenie następujących okoliczności:

  • istnienia odpadów,
  • składowania tych odpadów w miejscu nieprzeznaczonym do składowania i magazynowania odpadów,
  • podmiotu zobowiązanego do usunięcia nielegalnie składowanych odpadów (posiadacza odpadów).

Ustalenie tych okoliczności uzasadnia wydanie decyzji, w której treści trzeba wskazać: termin usunięcia odpadów, ich rodzaj i sposób usunięcia.

Aneta Podgajna

PODSTAWA PRAWNA
– Ustawa z 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2012 r., poz. 1232 ze zm.)
– Ustawa z 19 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz.U. z 2013 r., poz. 21 ze zm.)

WRÓĆ DO SPISU TREŚCI

Wydawca: SKIBNIEWSKI MEDIA, Warszawa