Ewolucja ochrony danych osobowych w samorządach – RODO to nie wszystko

AKTUALNOŚCI / TEMAT NUMERU - SAS 4 / 2017

Od 25 maja 2018 r. zacznie być stosowane nowe europejskie rozporządzenie w sprawie ochrony danych osobowych (RODO). Nie ma chyba osoby, która nie słyszałaby o nadchodzących zmianach.

Przetwarzanie danych osobowych (od gromadzenia aż po usunięcie danych) przejdzie na całkowicie inny, znacznie wyższy poziom ryzyka, a jego zgodność z przepisami dotyczącymi ochrony danych osobowych stanie się jeszcze bardziej istotna dla administratorów i procesorów. Zmianami w tym zakresie zainteresowani powinni być nie tylko przedsiębiorcy reprezentujący każdy sektor działalności gospodarczej, ale również administracja publiczna i jednostki samorządu terytorialnego („Administracja”).
Rozporządzenie przewiduje m.in. możliwość nakładania sankcji finansowych przez organ nadzoru (Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych („PUODO”), na kwotę maksymalnie do 20 mln euro (lub 4 % światowego obrotu), oraz ich zdecydowane egzekwowanie. Sankcje zdecydowanie stały się jednym z głównych impulsów do zainteresowania się tematem ochrony danych osobowych przez podmioty, które dotychczas traktowały tą dziedzinę z mniejszą uwagą (świadomie lub nie).
Wielu administratorów danych założyło, że RODO jest jedynym nowym dokumentem regulującym przetwarzanie danych osobowych. Często przeoczają oni fakt, że rozporządzenie jest tylko ułamkiem przepisów dotyczących przetwarzania danych osobowych, które ulegną zmianie po 25 maja 2018 r.

NOWA USTAWA O OCHRONIE DANYCH OSOBOWYCH

Pomimo tego, że RODO reguluje znaczącą większość kwestii dotyczących przetwarzania danych osobowych, w Polsce prowadzone są prace nad nową ustawą o ochronie danych osobowych, która ma na celu doprecyzowanie niektórych zapisów RODO. W marcu 2017 roku Ministerstwo Cyfryzacji, które pełni rolę „gospodarza” implementacji RODO w Polsce, opublikowało pierwszy projekt nowej ustawy o ochronie danych osobowych („projekt”). Projektowana ustawa zastąpi dotychczas obowiązująca ustawę o ochronie danych osobowych.

Przedstawiony projekt odnosi się na razie tylko do niektórych regulacji RODO. Na dzień przygotowania tego artykułu Projekt zawiera propozycje przepisów dotyczących m.in.:

  • akredytacji i certyfikacji postępowania w sprawie naruszenia przepisów o ochronie danych,
  • europejskiej współpracy administracyjnej,
  • postępowania kontrolnego,
  • administracyjnych kar pieniężnych i odpowiedzialności cywilnej,
  • inspektorów ochrony danych,
  • granicy wieku dziecka, od kiedy nie będzie wymagana zgoda rodzica bądź opiekuna prawnego.

Jak widać po zakresie przedmiotowym projektowanej ustawy, jej treść będzie miała szczególne znaczenie i wpływ na przetwarzanie danych osobowych przez Administrację.

ZAKRES PRZEDMIOTOWY NOWEJ USTAWY I JEJ ZNACZENIE DLA ADMINISTRACJI

W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że Projekt przewiduje ograniczenie wysokości kary pieniężnej ewentualnie nakładanej za Administrację za naruszenie przepisów dot. ochrony danych osobowych – do 100.000 złotych. Projekt wprowadza zatem znaczącą różnicę pomiędzy wysokością sankcji za niezgodne z przepisami przetwarzanie danych osobowych w sektorze prywatnym (max 20 mln euro lub 4% światowego obrotu), a w sektorze publicznym. Przy czym błędne byłoby myślenie o RODO jedynie w kontekście kar finansowych. W dalszym ciągu bowiem mają funkcjonować przepisy karne oraz reguły dotyczące odpowiedzialności cywilnej np. publicznego szpitala za naruszenie zasad przetwarzania danych osobowych pacjenta.
Projekt ma szczególne znaczenie dla Administracji w zakresie regulacji obowiązku zgłaszania naruszeń bezpieczeństwa przetwarzania danych osobowych oraz odpowiedzialności cywilnej administratora danych w przypadku naruszenia praw podmiotu danych. Projektowane regulacje wstępnie doprecyzowują obowiązki i procedurę postępowania w razie naruszenia przepisów ochrony danych osobowych m.in. poprzez wprowadzenie przepisów w zakresie postępowania dowodowego czy określenia procedury postępowania przed PUODO w zakresie naruszenia. W odniesieniu do odpowiedzialności cywilnej, Projekt określa wzajemne obowiązki Sądu Okręgowego oraz PUODO w przypadku rozpoczęcia sporu cywilnego przez podmiot danych, w związku z naruszeniem przez administratora danych przysługujących mu praw.
Ponadto Projekt zawiera regulacje dotyczące Inspektora Ochrony Danych („IOD”), a w szczególności zawiadamiania PUODO o powołaniu IOD czy postępowaniu w odniesieniu do osób, które przed dniem 25 maja 2018 r. pełniły już funkcję Administratora Bezpieczeństwa Informacji. Z uwagi na przewidziany w RODO obowiązek powołania IOD przed podmioty publiczne, zapisy te należy uznać za szczególnie istotne dla przetwarzania danych osobowych przez Administrację.
Projekt nie zawiera w sobie jeszcze wszystkich rozwiązań, które będą regulowane nową ustawą. W ostatecznym projekcie powinny zostać zaimplementowane i uregulowane w szczególności jeszcze takie kwestie jak rejestry przetwarzania danych, pozostałe kwestie związane ze zgłaszaniem incydentów naruszenia ochrony danych osobowych czy ewentualna odpowiedzialność karna za niezgodne z przepisami przetwarzanie danych osobowych.

„MIĘKKIE” AKTY PRAWA KOMPLEMENTARNE DO RODO

W zakresie wydawania tzw. „miękkich” aktów prawa projekt przewiduje kompetencje PUODO do wydawania niewiążących dobrych praktyk w zakresie możliwych do zastosowania zabezpieczeń przetwarzania danych, w tym w odniesieniu do przetwarzania danych przez Administrację. Ich wydawanie ma wpłynąć na zwiększenie poczucia pewności prawnej, i tym samym zwiększyć stopień przestrzegania przez administratorów przepisów RODO. Należy podkreślić, że wspomniane dobre praktyki nie będą miały charakteru regulacyjnego, a jedynie informacyjny i w żaden sposób nie będą wiążące dla PUODO.
Kolejnym z instrumentów pomocnych w byciu zgodnym z przepisami RODO (i rozwiązaniami krajowymi) są kodeksy postępowania. Jest to jedna z dwóch instytucji wprowadzonych do RODO w tym celu (drugą są certyfikaty). Kodeks postępowania umożliwia administratorowi danych spełnienie jednej z najważniejszych zasad przewidzianych w RODO, czyli rozliczności. Ponadto fakt stosowania zatwierdzonego kodeksu postępowania jest, zgodnie z art. 83 RODO, brany pod uwagę przy wymierzaniu administracyjnej kary pieniężnej. W związku z powyższym zachęcamy zarówno administrację publiczną, jak i jednostki samorządu terytorialnego, do połączenia sił i przygotowania dedykowanego kodeksu postępowania w zakresie ochrony danych osobowych.

ADMINISTRACJA PUBLICZNA W PRZEDDZIEŃ WEJŚCIA W ŻYCIE RODO

Każdy administrator danych, niezależnie od sektora działalności, powinien kompleksowo przygotować się na zmiany w zakresie ochrony danych osobowych wynikające z RODO. Należy podkreślić, że proces wdrożenia RODO, w zależności od rozmiaru organizacji, zajmuje od 3 do 12 miesięcy, więc czasu na działania pozostało niewiele. W niektórych organizacjach już teraz wiadomo, że przed majem 2018 r. ten projekt się nie zakończy.
W ramach trwającej ewolucji ochrony danych osobowych implementowanie jedynie rozwiązań RODO może okazać się niewystarczające. Ilość i istotność zmian w zakresie ochrony danych wymaga od administratorów danych szerszego spojrzenia na kwestie ochrony danych osobowych, oraz odpowiedniego dostosowania procesów przetwarzania do zmian po 25 maja 2018 r.
Administracja powinna podejść do projektu wdrożenia RODO i związanych z nim ustaw, rozporządzeń oraz innych „miękkich aktów prawa” z dużą odpowiedzialnością i dokładnością. Pomimo niższego pułapu kar administracyjnych, należy pamiętać, że w sytuacji naruszenia przepisów ochrony danych Administracja może stracić coś ważniejszego niż pieniądze, a mianowicie zaufanie obywateli.
Dlatego zachęcamy przedstawicieli Administracji do absolutnie poważnego i kompleksowego podejścia do tematu zmian w procesach przetwarzania danych osobowych oraz aktywnego uczestniczenia w pracach konsultacyjnych w zakresie wdrożenia RODO i implementowania innych aktów prawnych. W dziedzinie danych osobowych RODO nie jest rewolucją tylko ewolucją, której odpowiednia implementacja, już na początku obowiązywania nowych przepisów, uchroni Administrację od negatywnych skutków niezgodnego z przepisami przetwarzania danych osobowych.

Michał Kluska
associate w Zespole IP/TMT kancelarii Domański Zakrzewski Palinka

Agnieszka Kaczmarek
associate w Praktyce Prawa Spółek, Fuzji i Przejęć kancelarii
Domański Zakrzewski Palinka

SPIS TREŚCI

Jaki przyszły model wojewody?

AKTUALNOŚCI / ANALIZY - SAS 4 / 2017

W dniach 19-20 czerwca na Kongresie Regionów we Wrocławiu, którego jednym z patronów medialnych był SAS, dyskutowano m.in. o potrzebie zmian w finansach komunalnych, podziale terytorialnym oraz podziale zadań publicznych. W panelu, w którym brałem udział, padło pytanie o sensowność przewijającej się ostatnio na rynku politycznym idei zniesienia dualizmu administracyjnego na poziomie wojewódzkim, tj. pełnego usamorządowienia ogólnej administracji terenowej.

Co charakterystyczne, nikt z panelistów – tak ze świata akademickiego, jak i z samorządu – nie podchwycił, zasugerowanego w pytaniu, radykalnego postulatu likwidacji urzędu wojewody. Jednomyślnie wskazywano na ustrojową potrzebę istnienia organu nadzorującego zgodność z prawem działań jednostek samorządu terytorialnego. Tej kompetencji nie da się przekazać administracji samorządowej. Można zauważyć, że jeżeli przyjmiemy to stanowisko, to musimy się zgodzić, że zawsze będzie potrzebna administracja rządowa na poziomie wojewódzkim i nigdy nie zlikwidujemy do końca samorządowo-rządowego dualizmu administracji regionalnej.

Za równie oczywistą uznano potrzebę „wyczyszczenia” prawa, tak aby nie zachodziło pokrywanie się kompetencji administracji wojewodzińskiej i marszałkowskiej. Można dodać, że nie chodzi tu tylko o kwestie szczegółowe, ale także o sprawę zasadniczą. Mianowicie o działanie wojewody jako swoistego „ministra do spraw województwa”, prowadzącego odrębną od samorządu województwa (czy nawet w kontrze do niego) politykę rozwoju regionu.
Taką możliwość wydaje się stwarzać art. 22 ustawy o wojewodzie i administracji rządowej w województwie, mówiący o wojewodzie jako wykonawcy polityki rządu w województwie, w tym dostosowującym „do miejscowych warunków cele polityki Rady Ministrów”. Sprawa stanie się tym ważniejsza, im mniejsze znaczenie dla finansowania rozwoju regionalnego będą miały fundusze europejskie, a im większe – krajowe.
Pojawia się od razu pytanie, czy dla podtrzymania dominującej roli na tym polu samorządów województw państwo zdecyduje się na ich lepsze wyposażenie w źródła dochodów własnych. Państwo może jednak, dla zachowania kontroli nad kierunkami rozwoju kraju, zdecydować się na zwiększenie roli dotacji inwestycyjnych z budżetu państwa – w układzie resortowym lub za pośrednictwem wojewodów.
W trakcie panelu zabrakło czasu na dyskusję o obszarze pomiędzy akceptowanym modelem minimalnym (wojewoda jako organ nadzoru legalnościowego i organ odwoławczy w zakresie zadań rządowych wykonywanych przez samorząd) i nieakceptowanym modelem maksymalnym („minister” terytorialny).
Dzisiaj pozycja ustrojowa samorządu województwa jest w jednym, ale zasadniczym aspekcie słabsza niż pozycja pozostałych typów samorządów, tj. gmin i powiatów. Marszałek województwa, w odróżnieniu od wójta, burmistrza czy prezydenta miasta oraz starosty, nie został wyposażony we władzę organu administracji ogólnej. Za podstawowe funkcjonowanie struktur państwa odpowiada na odpowiednim poziomie terytorialnym – premier (kraj), wójt, burmistrz, prezydent miasta (gmina), starosta (powiat) oraz nie marszałek a wojewoda (województwo).
Dalsza decentralizacja Polski polegać może raczej na przekazaniu tej władzy marszałkowi niż na całkowitej likwidacji ogólnej administracji rządowej na poziomie województwa. Pytanie brzmi, czy jesteśmy skłonni podporządkować marszałkowi województwa w niezbędnym stopniu wojewódzkie jednostki służb, inspekcji i straży, tak aby mógł odpowiadać za porządek publiczny i bezpieczeństwo na obszarze województwa? Czy tak radykalne wzmocnienie pozycji samorządu województwa i marszałka nie grozi demontażem unitarnego charakteru państwa? Zwłaszcza jeżeli województwom udałoby się utrzymać rolę w ukierunkowaniu strumieni finansowych wykorzystywanych przez samorządy niższych szczebli podziału terytorialnego.

Aleksander Nelicki
ekspert ds. finansów samorządowych

SPIS TREŚCI

Już wkrótce Kodeks urbanistyczno-budowlany

AKTUALNOŚCI - SAS 4 / 2017

Inwestycje celu publicznego czeka rewolucja

W obecnym stanie prawnym lokalizacja inwestycji celu publicznego następuje na podstawie planu miejscowego, a w razie jego braku – w drodze decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego wydawanej na podstawie ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Decyzje o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego wydają odpowiednio wójt, burmistrz albo prezydent miasta lub wojewoda, każdorazowo na wniosek inwestora.

Autorzy projektu Kodeksu urbanistyczno-budowlanego (k.u.b.) przyjęli sobie za cel zapewnienie efektywnego gospodarowania przestrzenią. Projekt k.u.b. ma przyczynić się do stworzenia transparentnej procedury lokalizacji oraz realizacji inwestycji publicznych, a także przyczynić się do uporządkowania stanu prawnego, tworząc kompleksową regulację zastępującą m.in. ustawę o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, jak i poszczególne tzw. specustawy inwestycyjne.

LOKALIZACJA WEDŁUG NOWYCH PORZĄDKÓW

Autorzy k.u.b. częściowo odwołują się do rozwiązań, które znalazły się w projekcie ustawy o strategicznych inwestycjach celu publicznego, przygotowanym jeszcze przez poprzedni rząd w 2015 r. Miała ona pełnić rolę superspecustawy, wprowadzając definicję tzw. strategicznych inwestycji celu publicznego, do których należeć miały inwestycje polegające na budowie lub przebudowie m.in. dróg krajowych, portów morskich, sieci przesyłowych ropy naftowej – wraz z infrastrukturą niezbędną do ich uruchomienia i prawidłowej eksploatacji. Projekt ustawy nie zdążył jednak trafić do Sejmu, ale jego ślady można odnaleźć w niektórych postanowieniach projektu k.u.b.
W odniesieniu do inwestycji celu publicznego (ICP), co prawda już nie strategicznych, ale reprezentujących podobny katalog przedmiotowy jak w projekcie ustawy z 2015 r., k.u.b. określa ujednolicone procedury planistyczne. W projekcie k.u.b. przewidziano podział ICP na trzy klasy inwestycyjne, które różnić się będą wymaganiami planistycznymi. Lokalizacja ICP będzie przeprowadzana zgodnie z Krajowym Programem Rozmieszczenia (KPR) i wojewódzkim programem rozmieszczenia (WPR). Dokumenty te mają określać wstępny przebieg inwestycji (niewykluczone, że w wielu wariantach) lub wskazywać obszary, na których dopuszczalna jest lokalizacja ICP o znaczeniu ponadlokalnym. Jako podstawę rozmieszczania ICP w obu programach zakłada się ideę zrównoważonego rozwoju i ładu przestrzennego, m.in. dzięki tworzeniu tzw. „korytarzy inwestycyjnych”, w których znajdować się będzie kilka korespondujących ze sobą ICP. Mają one ułatwić gminom podejmowanie właściwych decyzji o rozwoju przestrzennym, wyznaczając obszary nowej urbanizacji. Wskazania KRP i WPR będą wiążące przy sporządzaniu aktów lokalnych dotyczących lokalizacji ICP. Zgodnie z k.u.b. lokalizacja ICP nastąpi w planie miejscowym (fakultatywnie dla klasy I i II, obligatoryjnie dla  klasy III), decyzji środowiskowo-lokalizacyjnej albo decyzji zintegrowanej (wariant ten możliwy jest tylko dla ICP klasy I i II, po spełnieniu odpowiednich warunków). Te dwie ostatnie decyzje to nowe rodzaje decyzji administracyjnych o charakterze inwestycyjnym, które wprowadza projekt k.u.b.

ZRÓŻNICOWANY PROCES DECYZYJNY

Decyzja środowiskowo-lokalizacyjna łączy w sobie elementy decyzji środowiskowej i decyzji lokalizacyjnej, które funkcjonują w obowiązujących przepisach. Co istotne, ICP klasy I i II na wniosek inwestora nadal będą mogły zostać zrealizowane wbrew ustaleniom planu miejscowego, ale w takim przypadku na gminie spoczywać będzie obowiązek następczego dostosowania planowania lokalnego do wydanej decyzji środowiskowo-lokalizacyjnej. Ponadto, decyzja środowiskowo-lokalizacyjna wiązać będzie organy gminy przy sporządzaniu albo zmianie studium lub planów miejscowych, co zapewni zgodność dalszych czynności planistycznych z dokonaną już lokalizacją ICP.
W sytuacjach, w których nie dokonano lokalizacji inwestycji w planie miejscowym ani w decyzji środowiskowo-lokalizacyjnej, lokalizacja ICP ustalana będzie w drodze decyzji zintegrowanej (poza pewnymi wyjątkami przewidzianymi w projekcie k.u.b.). Ten nowy typ decyzji ma zastępować kilka odrębnych rozstrzygnięć administracyjnych wydawanych obecnie przez różne organy administracyjne. W decyzji zintegrowanej udzielana będzie zgoda inwestycyjna na realizację ICP, a także zostanie dokonany podział nieruchomości, wywłaszczenie lub ograniczenie w korzystaniu z niektórych nieruchomości. Decyzja ta ustala także obowiązek i wysokość odszkodowania za nabycie praw do nieruchomości oraz stanowi tytuł prawny do dysponowania terenem przeznaczonym na cele ICP.

DEFINITYWNY KONIEC SPECUSTAW?

Utrwalona już tendencja „usprawniania” procesu inwestycyjnego w drodze uchwalania kolejnych specustaw dla wybranych rodzajów inwestycji była i jest krytykowana w nauce prawa, mimo iż rzeczywiście umożliwia znaczne skrócenie okresu przygotowania i realizacji kluczowych inwestycji objętych specustawami (np. drogowych czy kolejowych). Powodem krytyki był przede wszystkim fakt, że specustawy pomijały etap planistyczny i umożliwiały realizację inwestycji z pominięciem ustaleń planów miejscowych, a często nawet wbrew ich postanowieniom.
Projekt k.u.b. został ogłoszony jesienią ubiegłego roku, ale prace nad projektem zatrzymały się na etapie konsultacji publicznych. Zgodnie z najświeższymi zapewnieniami resortu infrastruktury finalny projekt k.u.b. powinien trafić do Sejmu już niebawem (mówiono o końcu II kwartału 2017 r.). Jednocześnie, pomimo deklaracji resortu infrastruktury na temat planowanej rezygnacji z uchwalania nowych specustaw, a także negatywnego stanowiska tego resortu wobec niedawnych projektów specustaw tj. specustawy w sprawie przekopu przez Mierzeję Wiślaną oraz specustawy dotyczącej modernizacji toru wodnego Szczecin-Świnoujście, obie specustawy niedawno weszły w życie. Ponadto, niebawem można się spodziewać kolejnych specustaw w związku z planowanymi przez rząd inwestycjami o charakterze strategicznym – budową Centralnego Portu Komunikacyjnego oraz rozbudową portu w Gdańsku. Pełnomocnik rządu ds. Centralnego Portu Komunikacyjnego już zapowiedział przygotowanie i uchwalenie stosownej specustawy, która przyspieszy przygotowanie inwestycji.
Z ciszy medialnej, jak zapadła nad projektem k.u.b. w ciągu ostatnich miesięcy, można wnioskować, że na poziomie rządowym zapadła pragmatyczna decyzja, aby priorytetowe inwestycje (nadal) realizować na podstawie specustaw, nie czekając na wejście w życie k.u.b., którego przygotowanie okazało się procesem dłuższym i trudniejszym niż pierwotnie zakładano. Niezależnie od aktualnych priorytetów inwestycyjnych rządu warto, aby finalny projekt k.u.b. wreszcie ujrzał światło dzienne, a proces legislacyjny umożliwił szerokie konsultacje społeczne i wyważenie licznych, niekiedy przeciwstawnych, interesów. Zwłaszcza, że nowy akt prawny będzie przez dekady kształtować ład przestrzenny w Polsce, a tym samym co najmniej pośrednio wpływać na życie mieszkańców.

Jerzy Sawicki
senior associate w Praktyce Infrastruktury i Energetyki kancelarii Domański Zakrzewski Palinka

Weronika Sawik
associate w Praktyce Infrastruktury i Energetyki kancelarii Domański Zakrzewski Palinka

SPIS TREŚCI

Nowe regulacje w KPA

AKTUALNOŚCI / ANALIZY - SAS 4 / 2017

Zwykła zmiana przepisów czy konieczność rewizji sposobu działania w administracji samorządowej?

1 czerwca 2017 roku weszła w życie ustawa z 7 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2017 poz. 935).

ZAKRES REGULACJI

Ustawa wprowadziła szereg istotnych zmian do ustawy z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postepowania administracyjnego (tekst jedn. Dz.U. z 2017 r. poz. 1257.), także do innych ustaw, w tym w szczególności do ustawy z 30 sierpnia 2002 r. o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. poz. 718 ze zm.). Część z nich porządkuje dotychczasowe rozwiązania prawne w zakresie postępowania administracyjnego, ale przyjęto również przepisy wprowadzające nowe instytucje do postępowania. Wśród nowych rozwiązań można wymienić m.in. zmiany w zakresie zasad ogólnych k.p.a., jak i wprowadzenie nowych instytucji, takich jak np.: mediacja, obowiązek wskazania przez organ niespełnionych przesłanek do wydania decyzji, milczące załatwienie sprawy, postępowanie uproszczone, prawo do zrzeczenia się odwołania, uproszczenie dostępu do sądów administracyjnych poprzez likwidację obowiązku wezwania organu do usunięcia naruszenia prawa, odrębna regulacja w zakresie wymierzania kar pieniężnych i stosowania ulg w ich wykonaniu, a także wprowadzenie ponaglenia w miejsce dotychczasowego zażalenia, jako nowego środka zaskarżenia bezczynności i przewlekłości w działaniu organu.

ZMIANA UKŁADU SIŁ

Każda z wprowadzonych nowych instytucji procesowego prawa administracyjnego, co do zasady wywołuje określone skutki prawne w działalności JST. Jednakże nie bagatelizując doniosłości ww. zmian w zakresie tzw. litery prawa (lex), szczególne znaczenie w przedstawianej nowelizacji ma tzw. duch prawa (ius). Oznacza to, że aby organy i pracownicy JST potrafili zastosować prawo zgodnie z intencją ustawodawcy, konieczne jest możliwie dokładne zrozumienie zmiany stosunków zachodzących pomiędzy uczestnikami postępowania administracyjnego. A dokładniej ujmując, zmiany ich pozycji względem siebie oraz wprowadzeniem do postępowania, poza stroną, organem i organizacjami społecznymi, tzw. osób trzecich (zob. art. 7a k.p.a. i 81a k.p.a.). Oczywiście władcza pozycja organu względem strony postępowania, przejawiająca się możliwością wydania decyzji administracyjnej rozstrzygającej o prawach i obowiązkach strony, pozostała w tym zakresie niezmieniona, jednakże doszło do upodmiotowienia strony w samym postępowaniu. Upodmiotowienie to przejawia się przede wszystkim w nadaniu stronie pewnych uprawnień (rozstrzyganie wątpliwości prawnych i dowodowych na korzyść strony) oraz np. zdefiniowanie bezczynności i przewlekłości postępowania, w związku z czym obecnie dużo łatwiej stronom (ale też i organom) rozróżnić te dwa stany.

IN DUBIO PRO…

W tym miejscu należałoby podkreślić znaczenie ww. przepisów art. 7a i 81a k.p.a., które expressis verbis wprowadzają dwie nowe zasady dotyczące rozstrzygania wątpliwości prawnych i dowodowych na korzyść strony na grunt postępowania administracyjnego. Zgodnie z art. 7a § 1 k.p.a. jeżeli przedmiotem postępowania administracyjnego jest nałożenie na stronę obowiązku bądź ograniczenie lub odebranie stronie uprawnienia, a w sprawie pozostają wątpliwości co do treści normy prawnej, wątpliwości te są rozstrzygane na korzyść strony, chyba że sprzeciwiają się temu sporne interesy stron albo interesy osób trzecich, na które wynik postępowania ma bezpośredni wpływ. W literaturze przedmiotu zasadę tę określa się jako in dubio pro libertate. W swojej treści przepis ten jest zbliżony do art. 2a ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2017 poz. 201 ze zm.), który wprowadza zasadę in dubio pro tributario. Zasada określona w k.p.a., podobnie jak ta z Ordynacji podatkowej oznacza, że w przypadku osiągnięcia przez organ w drodze wykładni, w procesie stosowania prawa, dwóch lub więcej równorzędnych wyników, organ ten będzie zobligowany do zastosowania rezultatu korzystniejszego z punktu widzenia strony postępowania, o ile nie zajdą przesłanki wyłączeniowe wskazane w art. 7a § 1 i 2 k.p.a. Jak wskazuje B.Adamiak, nadanie tej zasadzie rangi zasady ogólnej ma znaczenie dla ukształtowania reguł wykładni materialnego prawa administracyjnego. Naczelną dyrektywą, którą powinny kierować się organy przy dokonywaniu wykładni przepisów materialnych jest dyrektywa obowiązku wykładni normy prawnej, będącej podstawą prawną rozstrzygnięcia sprawy na korzyść strony. Przepis prawa materialnego poddany procesowi wykładni powinien być, w razie wątpliwości co do treści normy prawnej, interpretowany na korzyść strony (B.Adamiak w: B.Adamiak, J.Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Wyd. 15, Warszawa 2016, Legalis, komentarz do art. 7a k.p.a.).
Z kolei zasada nakazu rozstrzygania niedających się usunąć wątpliwości faktycznych na korzyść strony określona w art. 81a k.p.a. ma charakter procesowy i nie nakłada obowiązku przyjęcia wersji najkorzystniejszej dla strony, lecz wyraża zakaz czynienia niekorzystnych domniemań, w sytuacji gdy stan dowodów nie pozwala na ustalenie faktów (zob. J.Skorupka (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 2016, Legalis, komentarz do art. 5 k.p.k.; uzasadnienie do ustawy, druk sejmowy 1183 z 2016 r.). Regulacja ta w swojej treści została sformułowana na wzór znanej w procesie karnym zasady in dubio pro reo i odnosi się do sytuacji, gdy po przeprowadzeniu wszystkich dostępnych dowodów, w dalszym ciągu istnieć będą niejasności lub wątpliwości dotyczące oceny stanu faktycznego, których nie da się usunąć. Jak wskazuje ustawodawca, reguła ta dotyczy przypadków, w których na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego nie można przyjąć, że dana okoliczność faktyczna została jednoznacznie wykazana. W związku z represyjnym charakterem niektórych postępowań administracyjnych wprowadzenie tej zasady do k.p.a. znajduje uzasadnienie. Jednakże, podobnie jak zasada in dubio pro libertate powinna być stosowana przez organy umiejętnie i nie powinna być ani pomijana ani nadużywana. Tu również ustawodawca przewidział przesłanki wyłączające możliwość stosowania tego przepisu przez organy administracji publicznej.

OSOBY TRZECIE

Jedną z przesłanek wyłączających stosowanie obu ww. zasad jest sytuacja, w której wynik postępowania ma bezpośredni wpływ na interesy osób trzecich (art. 7a § 1 k.p.a. in fine, art. 81a § 2 pkt 1 k.p.a. in fine). To podmiotowe ograniczenie stosowania obu zasad wprowadza pewną nowość w postępowaniu administracyjnym, dając pewne uprawnienia zarezerwowane dotychczas dla stron podmiotom, które stronami nie są. Zgodnie z definicją strony z art. 28 k.p.a. należy przyjąć, że osoby trzecie stronami nie są. Za osoby trzecie należy uznać podmioty, którym przepisy prawa materialnego nie przyznały chronionego interesu prawnego. Będą nimi zatem zainteresowane rozstrzygnięciem podmioty mające w sprawie jedynie interes faktyczny. Jest to nowatorskie rozwiązanie, nakładające na organ JST obowiązek uwzględniania tego interesu, np. w sytuacji wydawania decyzji o lokalizacji inwestycji w przypadku stosowania przepisów art. 7a i 81a k.p.a.
Przy wydawaniu decyzji organ musi mieć na względzie, że naruszenie którejkolwiek z tych zasad może stanowić podstawę do wniesienia odwołania, a samorządowe kolegia odwoławcze będą zobligowane do przestrzegania obu zasad z urzędu. Również sądy administracyjne, badając zaskarżone decyzje będą uwzględniały zastosowanie tych zasad jako podstawy uchylenia decyzji podjętej z naruszeniem prawa materialnego bądź procesowego, które miało wpływ na wynik sprawy.

Omówione powyżej przykłady zmian są jednymi z licznych elementów nowelizacji, jednak dobitnie pokazują kierunek zmian wprowadzonych przez ustawodawcę. Organy administracji publicznej, w tym organy JST, muszą dokonać pewnej rewolucji mentalnej w sposobie załatwiania spraw. Od 1 czerwca 2017 r. na postępowanie administracyjne organy nie powinny patrzeć jedynie przez pryzmat swojej instancji. Nowe spojrzenie na postępowanie powinno być ujęciem holistycznym, a organy już od pierwszego dnia postępowania powinny dążyć do załatwienia sprawy w pierwszej instancji, starając się uczynić wszystko, żeby strona w sposób partnerski brała czynny udział w procesie wydawania decyzji, rozumiała ostateczny werdykt i nie zmierzała w kierunku odwołania lub skargi do sądu administracyjnego. Z drugiej strony organy powinny działać szybko i w granicach prawa. I to zarówno te pierwszej instancji, jak i odwoławcze.

dr Rafał Bucholski
radca prawny, doktor nauk prawnych, adiunkt w Katedrze Prawa Administracyjnego
i Finansowego WPiA Uniwersytetu Zielonogórskiego, członek etatowy SKO w Gorzowie Wlkp.

SPIS TREŚCI

 

Przegląd legislacyjny

AKTUALNOŚCI / PRZEGLĄD LEGISLACYJNY - SAS 4 / 2017

Dz.U. z 2017 r. poz. 1087, 1088, 1130, 1136.

WYNAGRODZENIE DLA MEDIATORA

Od 6 czerwca 2017 r. obowiązują:

  • rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 2 czerwca 2017 r. w sprawie wysokości wynagrodzenia i podlegających zwrotowi wydatków mediatora w postępowaniu administracyjnym (Dz. U. z 2017 r. poz. 1088),
  • rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 2 czerwca 2017 r.w sprawie wysokości wynagrodzenia i podlegających zwrotowi wydatków mediatora w postępowaniu przed sądem administracyjnym (Dz.U. z 2017 r. poz. 1087).

Rozporządzenia zostały wydane odpowiednio w oparciu o art. 263a ustawy z 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2016 r. poz. 23, 868, 996, 1579 i 2138 oraz z 2017 r. poz. 935) oraz art. 116d § 2 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.) i określają wysokość wynagrodzenia mediatora za prowadzenie postępowania mediacyjnego w sprawach administracyjnych wszczętego na podstawie skierowania organu administracji publicznej i wydatki mediatora podlegające zwrotowi oraz wysokość wynagrodzenia mediatora za prowadzenie postępowania mediacyjnego w sprawach sądowoadministracyjnych wszczętego na podstawie skierowania sądu i wydatki mediatora podlegające zwrotowi.

 

WYBORCY PRZEBYWAJĄCY ZA GRANICĄ

Od 27 czerwca 2017 r. obowiązuje rozporządzenie Ministra Spraw Zagranicznych z 20 maja 2017 r. w sprawie spisu wyborców przebywających za granicą (Dz.U. z 2017 r. poz. 1130).

Rozporządzenie wydano na podstawie art. 35 § 4 ustawy z 5 stycznia 2011 r.- Kodeks wyborczy (Dz.U. z 2017 r. poz. 15 i 1089) i określa:

  • sposób sporządzania i aktualizacji spisu wyborców przebywających za granicą i posiadających ważne polskie paszporty lub w przypadku obywateli Unii Europejskiej niebędących obywatelami polskimi posiadających ważny paszport lub inny dokument stwierdzający tożsamość oraz jego wzór;
  • wzór zawiadomienia o wpisaniu wyborcy do spisu wyborców w innym obwodzie głosowania oraz sposób powiadamiania urzędów gmin o objętych spisem wyborców osobach stale zamieszkałych w kraju;
  • wzór zaświadczenia o prawie do głosowania oraz sposób wydawania i ewidencjonowania tych zaświadczeń.

 

WSTĘP MAŁOLETNICH NA SALĘ ROZPRAW

Od 14 lipca 2017 r. obowiązuje ustawa z 21 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2017 r. poz. 1136).

Nowelizacja stanowi realizację postulatu zawartego w petycji P9-23/16 wniesionej do Senatu 21 marca 2016 r. Autor petycji zwrócił się o wprowadzenie zmiany w art. 95 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (p.p.s.a.), który stanowi, że na posiedzenia jawne wstęp na salę sądową mają - poza stronami i osobami wezwanymi - tylko osoby pełnoletnie, a na posiedzenia niejawne mają wstęp tylko osoby wezwane. Zdaniem autora petycji, należy umożliwić osobom małoletnim udział w charakterze publiczności na posiedzeniach jawnych sądów administracyjnych. Zarówno w k.p.c. jak i w p.p.s.a. dodano przepis umożliwiający przewodniczącemu składu orzekającego zezwolenie na obecność na posiedzeniu małoletnim.

SPIS TREŚCI

Zobowiązanie strony do wykonania prac adaptacyjnych w postanowieniu znoszącym współwłasność nieruchomości

AKTUALNOŚCI / ORZECZNICTWO - SAS 4 / 2017

Uchwała Sądu Najwyższego w składzie 7 sędziów z dnia 22 czerwca 2017r. (sygn. akt III CZP 23/1)

Teza: „Zadośćuczynienie wymaganiom wynikającym z art. 93 ust. 3b ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (jedn. tekst: Dz.U. z 2016 r., poz. 2147 ze zm.) może nastąpić przez zobowiązanie współwłaścicieli do wykonania prac adaptacyjnych i nałożenia na nich stosownych zakazów lub nakazów w postanowieniu znoszącym współwłasność nieruchomości.”

Powyższa uchwała została podjęta w odpowiedzi na pytanie prawne o treści: „Czy przepis art. 93 ust. 3b ustawy o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2016, poz. 2147) stoi na przeszkodzie zniesieniu współwłasności nieruchomości przez podział fizyczny, jeśli stan budynku wchodzącego w jej skład w chwili orzekania nie spełnia wymogu wyraźnego fizycznego oddzielenia na dwie odrębne funkcjonalnie części?
Ewentualnie, w przypadku pozytywnej odpowiedzi na powyższe zagadnienie: jaki środek jurydyczny powinien zostać użyty przez sąd orzekający o zniesieniu współwłasności nieruchomości przez fizyczny podział, w celu doprowadzenia budynku - przed wydaniem rozstrzygnięcia o zniesieniu współwłasności - do stanu pełnej odrębności fizycznej, zgodnego z wymogami przewidzianymi we wskazanym przepisie, a w szczególności, czy środkiem takim może być postanowienie wstępne, zawierające zobowiązanie strony do przeprowadzenia określonych prac adaptacyjnych w budynku?”
W uzasadnieniu uchwały SN wskazał, że podstawą wątpliwości sądu zadającego pytanie była kwestia, czy regulacja art. 93 ust. 3b ustawy o gospodarce nieruchomościami stoi na przeszkodzie temu, żeby wydać postanowienie końcowe w sprawie o zniesienie współwłasności, mimo że w dacie, kiedy sąd orzeka, ten budynek nie jest jeszcze przystosowany do stanu wynikającego z tego przepisu. SN zważył, że w jego orzecznictwie konsekwentnie jest prezentowany ugruntowany pogląd, że podział budynku według płaszczyzn pionowych, połączony z odpowiednim podziałem gruntu, na którym jest wzniesiony ten budynek jest dopuszczalny, jeżeli linia podziału przebiega przez ścianę dzielącą ten budynek na regularne i samodzielne części. Rozważając zaś kwestię, czy ta pionowa ściana wyraźnie dzieląca budynek na odrębne budynki ma być ścianą jedynie istniejącą, czy też dopiero wybudowaną, stwierdzić należy, że wielokrotnie w orzeczeniach wskazywano, że sam fakt, iż ta ściana nie istnieje, nie jest przeszkodą do orzekania o zniesieniu współwłasności może być dopiero wykonana w tym celu. SN wskazał, że możliwość wydania postanowienia wstępnego w takich sprawach nie wynika ani z art. 618 § 1 k.p.c., ani z art. 318 § 1 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c., gdyż wykluczono możliwość wydawania postanowienia wstępnego, który by określał sposób zniesienia współwłasności.  Możliwość wydania postanowienia wstępnego wynika natomiast z art. 11 ust 2 ustawy z 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (jedn. tekst: Dz.U. z 2015 r., poz. 1892); sąd może w postanowieniu wstępnym, uznając za usprawiedliwione w zasadzie roszczenie o zniesienie współwłasności,  upoważnić zainteresowanego uczestnika postępowania do wykonania prac czasowo na jego koszt, może też wydać stosowne nakazy lub zakazy. Zajmując powyższe stanowisko SN równocześnie podkreślił, że jest to wyjątek od zasady niedopuszczalności regulowania tego rodzaju problematyki w postanowieniu wstępnym.

SPIS TREŚCI

Weto Prezydenta RP do ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych

AKTUALNOŚCI - SAS 4 / 2017

12 lipca 2017 r. Prezydent RP zawetował nowelizację ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych.

Nowelizacja wprowadziła szereg zmian w zakresie nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego i uprawnień kontrolnych izb. Poszerzono m.in. zakres działalności kontrolnej przez objęcie nią osób prawnych, na które wpływ wywierają np. jst, czy związki międzygminne czyli przede wszystkim spółek komunalnych z udziałem jst (których samorząd nie jest wyłącznym właścicielem). Bardzo istotną zmianą było także wprowadzenie w ustawach o samorządzie gminnym, powiatowym i województwa przepisu umożliwiającego nadanie rygoru natychmiastowej wykonalności rozstrzygnięciom nadzorczym podejmowanym w sytuacji braku skuteczności organów samorządowych w wykonywaniu zadań publicznych (zarząd komisaryczny) oraz wydawanych w sytuacji powtarzającego się naruszania prawa przez organ wykonawczy (rozwiązanie organu lub jego odwołanie). Zastosowanie tego środka uzależnione będzie od oceny okoliczności danej sprawy dokonywanej przez Prezesa Rady Ministrów, natomiast jego weryfikacja podlegać będzie kontroli sądowej. W uzasadnieniu tej zmiany ustawodawca wskazał na dotychczasowe orzecznictwo sądowe, które nakazywało łączyć wykonalność rozstrzygnięć nadzorczych z ich prawomocnością, co czyniło akty nadzoru nieskutecznymi. Autorzy nowelizacji podkreślili, że wprowadzenie rygoru natychmiastowej wykonalności aktów nadzoru Prezesa Rady Ministrów nie pozbawia jednostek samorządu sądowej ochrony, albowiem wojewódzkie sądy administracyjne mogą wstrzymać wykonanie rozstrzygnięcia nadzorczego na podstawie art. 61 § 3 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Najwięcej kontrowersji i uwag wywołały jednak przepisy rozszerzające kryteria nadzorcze i kontrolne regionalnych izb obrachunkowych. Zgodnie z dotychczas obowiązującym stanem prawnym izby kontrolują gospodarkę finansową, w tym realizację zobowiązań podatkowych oraz zamówienia publiczne podmiotów samorządowych na podstawie kryterium zgodności z prawem i zgodności dokumentacji ze stanem faktycznym. Jedynie w zakresie zadań administracji rządowej, wykonywanych przez ww. podmioty na podstawie ustaw lub zawieranych porozumień kontrola gospodarki finansowej dokonywana jest także z uwzględnieniem kryterium celowości, rzetelności i gospodarności. Zgodnie ze znowelizowanym art. 5 izby mają obowiązek kontrolować gospodarkę finansową nie tylko na podstawie kryterium zgodności z prawem, ale również rzetelności. Dodatkowo w odniesieniu do tytułów określonych w art. 72 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych kontrola gospodarki finansowej ww. jednostek, dokonywana będzie także z uwzględnieniem kryterium gospodarności. Wspomniany art. 72 ustawy o finansach publicznych dotyczy długu publicznego obejmującego zobowiązania sektora finansów publicznych m. in. z tytułów wyemitowanych papierów wartościowych opiewających na wierzytelności pieniężne, zaciągniętych kredytów i pożyczek, przyjętych depozytów, czy też wymagalnych zobowiązań. Konsekwencją powyższej zmiany jest doprecyzowanie w art. 9 ustawy, że protokół kontroli powinien zawierać m. in. stwierdzone podczas kontroli fakty stanowiące podstawę do oceny działalności jednostki kontrolowanej w zakresie zgodności z prawem, gospodarności i rzetelności, w szczególności nieprawidłowości, z uwzględnieniem ich przyczyn i skutków oraz ze wskazaniem osób odpowiedzialnych za ich powstanie.

Poszerzenie kryteriów nadzorczych regionalnych izb obrachunkowych spotkało się z reakcją części samorządowców, którzy krytycznie przyjęli ten kierunek zmian dostrzegając w nim próbę ograniczenia samodzielności samorządu terytorialnego. Swoje zastrzeżenia i obawy wyraził m.in. prezes Związku Miast Polskich i prezydent Gliwic, który w wywiadzie stwierdził, że nie jest to zwykła zmiana przepisów, ale zmiana o charakterze ustrojowym. Wskazał przy tym, że badanie decyzji samorządu również pod kątem rzetelności i gospodarności, będzie się opierało na uznaniowości i możliwości ingerencji w te decyzje. Pojawił się również apel organizacji samorządowych o prewencyjnym skierowaniu nowelizacji przez Prezydenta RP do Trybunału Konstytucyjnego. 22 czerwca 2017 r. Senat przyjął stanowisko, w którym nie wniósł żadnych poprawek do przyjętej ustawy.

12 lipca 2017 r. Prezydent RP zawetował ustawę. Jest to pierwsza ustawa, która została zawetowana. Jak głosi komunikat ze strony Prezydenta RP pojawiła się wątpliwość, „czy proponowany tryb odwołania albo zawieszenia organu jednostki samorządowej, w połączeniu z rozszerzeniem o kryterium gospodarności przedmiotowego zakresu kontroli spraw finansowych samorządu, nie stanowi nadmiernej ingerencji w samodzielność jednostek samorządu terytorialnego”.

SPIS TREŚCI

Nowe zasady współpracy z organizacjami pozarządowymi

AKTUALNOŚCI - SAS 4 / 2017

27 czerwca 2017 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o Narodowym Instytucie Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego.

Instytut będzie odpowiedzialny za wspieranie rozwoju społeczeństwa obywatelskiego oraz działalności pożytku publicznego i wolontariatu. Zgodnie z projektem ustawy, Narodowy Instytut Wolności będzie zarządzać programami wspierania rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, które Rada Ministrów będzie przyjmować w uchwałach. Narodowy Instytut Wolności ma realizować programy wspierania rozwoju społeczeństwa obywatelskiego samodzielnie (np. Program Rozwoju Wolontariatu) lub w otwartym konkursie ofert zlecając realizację tych zadań organizacjom obywatelskim. Narodowy Instytut Wolności będzie także wdrażał Narodowy Program Wspierania Społeczeństwa Obywatelskiego. Organami Narodowego Instytutu Wolności będą: dyrektor i rada (o charakterze programowo-opiniodawczym).

SPIS TREŚCI

Zmiany w programie 500 +

AKTUALNOŚCI - SAS 4 / 2017

6 czerwca 2017 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z systemami wsparcia rodzin, przedłożony przez ministra rodziny, pracy i polityki społecznej.

Główne zasady programu „Rodzina 500+” pozostaną bez zmian. Celem zmian będzie natomiast likwidacja zjawiska dopasowywania dochodu do kryterium dochodowego uprawniającego do świadczenia wychowawczego na pierwsze dziecko. Zaproponowano zatem, aby wyłączyć stosowanie przepisów dotyczących utraty i uzyskania dochodu w sytuacji, gdy wnioskodawca lub członek jego rodziny utraci dochód z tytułu zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej oraz dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej, i w okresie trzech miesięcy od daty utraty dochodu ponownie uzyska dochód u tego samego pracodawcy, zleceniodawcy lub zamawiającego dzieło lub ponownie rozpocznie pozarolniczą działalność gospodarczą. Ponadto gminy sygnalizowały przypadki składania przez rodziców dziecka, którzy nie są małżeństwem, deklaracji, że są osobami samotnie wychowującymi dziecko. Przyjęto zatem propozycję dla osoby deklarującej samotne wychowywanie dziecka, wymóg ustalenia alimentów na rzecz dziecka od drugiego rodzica. Zmiany dotyczą także pobierania świadczenia wychowawczego przez osoby, które nie zamieszkują w Polsce. W przypadku wątpliwości gmina będzie mogła wezwać osobę otrzymującą świadczenie do osobistego złożenia, w wyznaczonym terminie, odpowiednich wyjaśnień potwierdzających spełnianie tych warunków.

SPIS TREŚCI

Spis_sas4_2017

SPIS TREŚCI - SAS 4 / 2017

AKTUALNOŚCI

Zmiany w programie 500+
Nowe zasady współpracy z organizacjami pozarządowymi
Weto Prezydenta RP do ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych

ROZSTRZYGNIĘCIE NADZORCZE WOJEWODY

ORZECZNICTWO

PRZEGLĄD LEGISLACYJNY

ANALIZY

Nowe regulacje w KPA 
Już wkrótce Kodeks urbanistyczno-budowlany
Jaki przyszły model wojewody?

TEMAT NUMERU

Ewolucja ochrony danych osobowych w samorządach - RODO to nie wszystko

FUNKCJONOWANIE SAMORZADU

Udostępnianie danych przedsiębiorcy przez gminę
Zarządzenie wójta w sprawie wynagradzania dyrektorów instytucji kultury
Kto jest stałym mieszkańcem sołectwa?
Oświadczenie odwołujące darowiznę starosty

POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE

Opinie wydawane przez zespoły orzekające w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych
Czy wójt może wydać upoważnienie do poświadczania zgodności dokumentów z oryginałem?
Opłata skarbowa za pełnomocnictwo
Wydawanie oryginałów materiałów archiwalnych
Milczące załatwienie sprawy administracyjnej

FINANSE SAMORZĄDU

Dotacja w celu realizacji zadania publicznego
Opłata za uzgodnienie projektu budowy przyłącza wodociągowego i kanalizacyjnego
Termin załatwienia sprawy w postępowaniu podatkowym a zawiadomienie strony
Pojęcie „interesu publicznego”

POWIATY

Czy powiatowy inspektor może doprowadzić do wygaszenia budowy?
Czy starosta ma obowiązek kierowania dziecka do konkretnej szkoły integracyjnej?
Kiedy starosta może uznać lokal mieszkalny za samodzielny?

PRAWO PRACY

Minimalna stawka godzinowa za usługi remontowe zlecone przez gminę
Rozwiązanie umowy o pracę w trybie dyscyplinarnym a prawo do odprawy
Wliczanie pracy w gospodarstwie rolnym do stażu pracy

ZAMÓWIENIA PUBLICZNE

Nowe obowiązki dotyczące informacji kierowanej do Prokuratorii Generalnej
Zmiana stanowiska GIODO w zakresie zanimizowania umów o pracę
Aktualność dokumentów potwierdzających JEDZ
Zasoby ludzkie mogą stanowić tajemnicę przedsiębiorstwa

 

DODATEK I - CO NOWEGO W LEGISLACJI DLA SAMORZĄDÓW

WESZŁY W ŻYCIE

Wójt i Starosta wspomogą repatrianta
Nowe zasady obsadzania władz wojewódzkich funduszy ochrony środowiska
Zmiany w postępowaniu administracyjnym
Ułatwienia w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne
Wycinka drzew i krzewów na nowych zasadach
Ograniczenie solidarnej odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe

NA UKOŃCZENIU

Nowe prawo wodne
O usuwaniu pomników z ulic miast i gmin
Gminy będą wspierać rolniczą spółdzielczość

PROJEKTY

Współużytkowanie wieczyste przekształcone we własność
Kodeks urbanistyczno–budowlany
Zasady finansowania oświetlenia dróg publicznych do zmiany
Zmiana zasad finansowania oświaty
Zmiany w ustawie o finansach publicznych

 

DODATEK II - ORZECZNICTWO I ROZSTRZYGNIĘCIA NADZORCZE DLA SAMORZĄDÓW

Nadzwyczajne postępowanie administracyjne możliwe nawet po złożeniu skargi do sądu
Właściwe definicje przyłączy: kanalizacyjnego i wodociągowego
Służebność przesyłu może być ustanowiona na prawie użytkowania wieczystego
Samorząd musi pozostać właściwy w zakresie poboru zaliczki na poczet podatku
Vat od komornika jak od przedsiębiorcy
Zatrzymanie prawa jazdy dłużnikowi alimentacyjnemu
Decyzje, choć wydane nie przez organ podatkowy, są ważne
Stawki opłaty targowej mogą być różne na różnych targowiskach
Wygaśnięcie mandatu wójta - skarga na bezczynność rady gminy
Dieta dla radnych nie w formie ryczałtu
Środki nadzoru nad sołectwem muszą wynikać z jego statutu

 

Wydawca: SKIBNIEWSKI MEDIA, Warszawa