Doradcasamorzadu

SAS2/2014

Narodowy Program Przebudowy Dróg Lokalnych

AKTUALNOŚCI - SAS 2 / 2014

Budżet na remonty w ramach Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych znacząco wzrósł. Jeszcze w tym roku w samym województwie mazowieckim do wydania będzie ponad trzy razy więcej pieniędzy niż wcześniej planowano. Kwota do wydania w mazowieckim wzrosła z 24 do 86 mln zł. Do końca 2015 roku na przebudowę dróg lokalnych w całym kraju rząd przeznaczy 2,5 mld złotych. Dodatkowe pieniądze, które zasiliły tegoroczny budżet programu, zostaną wydane na projekty złożone w roku 2013, które zostały zaopiniowane pozytywnie, ale zabrakło na nie środków. Samorządy, które zechcą wystąpić o środki na 2015 rok, już teraz powinny zacząć planować inwestycje. Uzyskanie dofinansowania zależy od dobrze przygotowanego wniosku. Komisja oceniająca wnioski kieruje się kilkoma określonymi kryteriami.

Pierwsze i najwyżej punktowane kryterium to bezpieczeństwo. Planowana inwestycja musi znacząco wpływać na poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego, uwzględniając bezpieczeństwo pieszych, rowerzystów, dzieci, osób niepełnosprawnych. Warto więc planując przebudowę uwzględnić chodniki dla pieszych i ścieżki dla rowerzystów. Zaplanować oświetlenie i prawidłowe oznakowanie. Jeśli to możliwe także sygnalizację świetlną. Kryterium bezpieczeństwa jest punktowane najwyżej, bo komisja może przyznać do 10 punktów.
Kolejne ważne kryterium przy ocenie projektu to jego znaczenie dla rozwoju spójnej, funkcjonalnej i efektywnej sieci dróg publicznych. Spełniając wymogi w tym zakresie można zdobyć do 7 punktów. Samorząd musi wykazać, że planowana modernizacja poprawi połączenie dogi lokalnej z drogami publicznymi wyższej kategorii (szczególnie z drogami krajowymi i wojewódzkimi), a także zwiększy płynność ruchu i podniesie parametry użytkowe drogi (przepustowość i nośność).
Spełnienie kolejnego kryterium, które pozwala zdobyć maksymalnie 5 punktów, to umowy partnerskie przy realizacji inwestycji. Może to być zarówno partnerstwo finansowe, jak i rzeczowe.
5 punktów można też zdobyć wykazując znaczenie inwestycji dla odbudowy i przywrócenia funkcji komunikacyjnej dróg, uszkodzonych lub zniszczonych w wyniku klęski żywiołowej.
Tu komisja uwzględnia rozmiar szkód oraz wynikające z nich zakłócenia w lokalnym układzie komunikacyjnym.
Ocenie w tym obszarze uwzględnieniu podlegają wyłącznie inwestycje zgłoszone do Komisji Wojewódzkiej ds. weryfikacji strat powstałych wskutek zdarzeń noszących znamiona klęski żywiołowej w infrastrukturze komunalnej, do dnia publikacji ogłoszenia o naborze wniosków.
Następne ważne kryterium to znaczenie zadania dla rozwoju obszarów wiejskich. Komisja ocenia, w jakim stopniu planowana inwestycja wpłynie na połączenie komunikacyjne, niezbędne dla rozwoju obszaru wiejskiego lub zapobiegające jego marginalizacji. Maksymalnie może przyznać 5 punktów.
3 punkty komisja może przyznać, jeśli wnioskodawca udokumentuje, że inwestycja wpłynie na poprawę dostępności komunikacyjnej lokalnych ośrodków gospodarczych, przedsiębiorstw i zakładów pracy o istotnym znaczeniu dla społeczności lokalnej, będzie sprzyjać podniesieniu atrakcyjności inwestycyjnej i konkurencyjności tych ośrodków oraz tworzeniu nowych miejsc pracy.
Wpływ realizacji inwestycji na poprawę dostępności komunikacyjnej instytucji publicznych i innych instytucji świadczących usługi publiczne, ułatwienie dostępu obywateli do świadczonych przez nie usług i podniesienie efektywności realizacji zadań publicznych m.in. w obszarze ochrony zdrowia, edukacji i administracji publicznej, punktowany jest maksymalnie 3 punktami.
Komisja uwzględnia w szczególności zapewnienie dogodnego dojazdu do publicznego zakładu opieki zdrowotnej, publicznej szkoły, przedszkola czy urzędu.
Wynik oceny merytorycznej wniosku stanowi średnią arytmetyczną ocen przyznanych przez członków komisji. Maksymalnie wniosek może otrzymać 40 punktów. W ramach programu samorządy mogą liczyć na wsparcie z budżetu państwa w wysokości do 50% wartości projektu. Resztę środków zabezpiecza samorząd terytorialny.

Jacek Kozłowski
Wojewoda Mazowiecki

Fundusz sołecki

AKTUALNOŚCI - SAS 2 / 2014

W dniu 28 stycznia 2014 r. Rada Ministrów przyjęła przedłożony przez Ministra Administracji i Cyfryzacji projekt ustawy o funduszu sołeckim. Jego celem jest zwiększenie liczby gmin (o 15 proc.), w których zostanie utworzony fundusz sołecki (do poziomu 70 proc.). Zachętą dla gmin jest możliwość zwiększenia o 10 proc. zwrotu z budżetu państwa wydatków wykonanych w ramach funduszu sołeckiego. Jak wskazali projektodawcy, środki funduszu sołeckiego mogą służyć poprawie warunków życia mieszkańców gminy, jak również być wykorzystywane na usuwanie skutków klęski żywiołowej.

Projekt zakłada, że uchwała rady gminy o wyodrębnieniu funduszu sołeckiego będzie obowiązywała aż do momentu, gdy rada podejmie uchwałę o niewyrażeniu zgody na wyodrębnienie funduszu. Jednocześnie uchwała o niewyrażeniu zgody na utworzenie funduszu będzie obowiązywać tylko przez rok budżetowy, co powodować będzie konieczność ponownego zajęcia się sprawą przez organ stanowiąco-kontrolny gminy. Zgodnie z projektem, uchwały, które podjęte zostaną z naruszeniem wskazanego terminu, czyli po 31 marca roku poprzedzającego rok budżetowy, będą z mocy prawa nieważne, natomiast niepodjęcie uchwały lub podjęcie jej po terminie (31 marca) oznaczać będzie nieważność uchwały, a w konsekwencji nieutworzenie funduszu.
Projektodawcy zakładają, że wójt, burmistrz lub prezydent miasta powinien – w terminie do 31 lipca roku poprzedzającego rok budżetowy – przekazać sołtysom informację o wysokości środków przypadających dla danego sołectwa. Środki niewykorzystane w roku budżetowym wygasają z upływem roku.
Z przepisów projektowanej ustawy wynika, że warunkiem przyznania w roku budżetowym środków z funduszu jest złożenie przez sołectwo wniosku do wójta (burmistrza, prezydenta miasta), który powinien obligatoryjnie zawierać listę przedsięwzięć, przewidzianych do realizacji w danym sołectwie, wraz z określeniem kosztów oraz uzasadnieniem. Sołtys powinien taki wniosek przedłożyć wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) najpóźniej do 30 września roku poprzedzającego rok budżetowy, którego wniosek dotyczy. Projekt zawiera delegację do wydania odpowiedniego rozporządzenia przez Ministra Finansów, regulującego szczegółowy tryb zwrotu części wydatków gmin w ramach Funduszu sołeckiego oraz wzór wniosku o zwrot.
Projekt zakłada również możliwość realizacji wspólnych przedsięwzięć przez dwa lub więcej sołectw. Ponadto sołectwo może w trakcie roku budżetowego (nie później niż do 31 października) złożyć wniosek o zmianę przedsięwzięć z zastrzeżeniem, że nie mogą one zwiększać wydatków ustalonych w pierwotnym budżecie.

Radny prowadzi działalność gospodarczą
korzystając z mienia gminy

TEMAT MIESIĄCA - SAS 2 / 2014

OPIS SYTUACJI

Radny gminy Z. prowadzi niepubliczną szkołę podstawową wraz z oddziałem zerowym na terenie gminy Z. Szkoła funkcjonuje na mieniu gminnym użyczonym na podstawie stosownej umowy. Dodatkowo radny zarejestrował w ewidencji niepublicznych placówek oświatowych, prowadzonych przez gminę, przedszkole finansowane w całości z funduszy unijnych. Radny zarejestrował w CEDG działalność gospodarczą polegającą na prowadzeniu przedszkola i szkoły na mieniu gminnym.

PYTANIE SEKRETARZA GMINY

Czy radny może prowadzić działalność gospodarczą oraz czy w takiej sytuacji nie powinien utracić mandatu radnego?

ODPOWIEDŹ PRAWNIKA

W niniejszej sprawie doszło do naruszenia art. 24f ust.1 u.s.g., jeżeli podstawą korzystania z mienia gminnego jest nieodpłatne użyczenie radnemu tego mienia.

Przepis art. 24f ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej u.s.g.), stanowi, że radni nie mogą prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy, w której radny uzyskał mandat, a także zarządzać taką działalnością lub być przedstawicielem czy pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności.

Jeżeli radny przed rozpoczęciem wykonywania mandatu prowadził działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, jest obowiązany do zaprzestania prowadzenia tej działalności gospodarczej w ciągu 3 miesięcy od dnia złożenia ślubowania. Niewypełnienie obowiązku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, stanowi podstawę do stwierdzenia wygaśnięcia mandatu radnego (ust. 1a).

Zgodnie z art. 16 ust. 2a ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Kodeks wyborczy, podstawę wygaśnięcia mandatu radnego stanowi art. 190 ustawy z dnia 16 lutego 1998 r. Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 31 stycznia 2013 r., sygn. akt II OSK 2926/12 (Lex nr 1298508) stwierdził, że wykładnia celowościowa art. 24f ust. 1 u.s.g. prowadzi do wniosku, że o prowadzeniu przez radnego działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy można mówić wtedy, gdy radny korzysta z mienia gminnego na uprzywilejowanych zasadach, wykorzystując swoją pozycję w gminie. Natomiast w przypadkach korzystania przez radnego dla celów prowadzonej przez niego działalności gospodarczej z mienia gminy, na zasadzie powszechnej dostępności do tego mienia lub na warunkach powszechnie ustalonych w odniesieniu do danego typu czynności prawnych dla wszystkich mieszkańców gminy, nie dochodzi do naruszenia zakazu z art. 24f ust. 1 u.s.g.

W wyroku z dnia 22 stycznia 2013 r., sygn. akt II OSK 2864/12 (Lex nr 1361633) Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie wyjaśnił, że celem przepisów określanych jako antykorupcyjne (a taki charakter ma m.in. przepis art. 24f ust. 1 u.s.g.) jest zapobieganie sytuacjom, w których radni mogliby osiągać jakiekolwiek korzyści z tytułu sprawowanego mandatu. O potencjalnie korupcyjnym wykorzystywaniu mienia jednostki samorządowej przez radnego można mówić wtedy, gdy radny, uczestnicząc w pracach organów właściwej jednostki samorządu, może wpływać na treść uchwał i decyzji podejmowanych przez te organy w prowadzonej działalności gospodarczej, bądź zarządzaniu taką działalnością.

Działalność gospodarcza z wykorzystaniem mienia gminnego musi być nastawiona na osiąganie zysku, w tym przede wszystkim zysku osiąganego z powodu bieżącego wykorzystania do celów gospodarczych składników mienia i praw majątkowych.

STANOWISKO SĄDU

W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim (por. wyrok z 20.06.2012 r., sygn. II SA/Go 386/12, Lex nr 1234235), wygaśnięcie mandatu radnego następuje z mocy samego prawa, wskutek zaistnienia prawem przewidzianych przesłanek. Uchwała rady gminy czy też zarządzenie zastępcze wojewody jedynie stwierdzają, że mandat wygasł. W tym znaczeniu, akty mają jedynie charakter deklaratoryjny.

Zdaniem Sądu, dla naruszenia zakazu art. 24f ust.1 u.s.g. bez znaczenia pozostaje okoliczność, czy prowadzona przez radnego działalność związana z mieniem komunalnym ma charakter stricte zarobkowy czy nie, czy wiąże się z uzyskaniem dochodu, czy jest (była) wykonywana samodzielnie czy w imieniu i na rzecz osoby trzeciej, czy korzystanie z mienia komunalnego wynikało z posiadanego przez radnego tytułu prawnego czy też nie, czy była działaniem ciągłym czy jednorazowym. Dla skutku wygaśnięcia mandatu obojętna jest także okoliczność, czy strona, uchybiwszy ustawowym terminom dla zaprzestania takiej działalności, w końcu jej zaprzestała.

Analogiczny pogląd wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 10 czerwca 2011 r., sygn. akt II OSK 549/11 (Lex nr 1083658). W ocenie Sądu wypełnienie dyspozycji przepisu art. 24f ust. 1 u.s.g. nie jest uzależnione od tego, czy z prowadzenia, zarządzania bądź bycia przedstawicielem lub pełnomocnikiem w prowadzeniu działalności gospodarczej radny uzyskuje dochód czy inne osobiste korzyści. Radny, zarządzając działalnością gospodarczą stowarzyszenia, narusza zakaz zarządzania taką działalnością, bez względu na to, czy radny czyni to na własny rachunek, czy też odnosi z niej osobiste korzyści.

Odnosząc powyższe rozważania prawne do niniejszego stanu faktycznego, wydaje się, że w niniejszej sprawie doszło do naruszenia art. 24f ust.1 u.s.g., jeżeli podstawą korzystania z mienia gminnego jest nieodpłatne użyczenie radnemu tego mienia. Odmienne stanowisko można byłoby próbować wyprowadzić w przypadku, gdyby również inne osoby, na tych samych zasadach i w tych samych celach, korzystały z mienia gminnego.

Sławomir Pyźlak

PODSTAWA PRAWNA
– Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 594)
– Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. – Przepisy wprowadzające ustawę
– Kodeks wyborczy (Dz.U. Nr 21, poz. 113 z późn. zm.)
– Ustawa z dnia 16 lutego 1998 r. Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów
i sejmików województw (Dz.U. Nr 176, poz. 1190 z późn. zm.)

ZOBACZ PEŁNY SPIS TREŚCI ATUALNEGO NUMERU

ORZECZNICTWO - SAS 2 / 2014

Uchwała NSA z dnia 9 grudnia 2013 r. sygn. akt I OPS 7/13 „Żądanie udostępnienia przez prokuratora akt sprawy jako zbioru materiałów zakończonego postępowania przygotowawczego nie jest wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej, o którym mowa w art. 10 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.).”

W uzasadnieniu uchwały NSA stwierdził, że żądanie udostępnienia akt sprawy jako całości, także akt zakończonego postępowania przygotowawczego, nie jest wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej, ale żądaniem udostępnienia określonego zbioru materiałów. Nie wskazuje on na informacje publiczne, których udostępnienia domaga się wnioskodawca. Podkreślił, że prawo do informacji dotyczy informacji o sprawie publicznej, a nie udostępnienia zbioru materiałów jako takich. Wniosek taki nie może zatem, być załatwiony w oparciu o przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej. W ocenie NSA za taką interpretacją przemawiają też konstytucyjne zasady zawarte w art. 30 , 32 ust.1 i art. 47 Konstytucji oraz treść art. 1 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej nie naruszają bowiem przepisów innych ustaw określających odmienne zasady i tryb dostępu do informacji będących informacjami publicznymi. Przepisami takimi są np. art. 73-74 k.p.a., 156 i 321 k.p.k., §94 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 lutego 2007 r. Regulamin urzędowania sądów powszechnych (Dz.U. Nr 38 , poz. 249 ze zm.), art. 525 k.p.c. , czy też art. 12a § 2 p.p.s.a.
Zgodnie z art. 73 § 1 k.p.a. strona ma prawo wglądu w akta sprawy, sporządzania z nich notatek, kopii lub odpisów. Prawo to przysługuje również po zakończeniu postępowania. Organ administracji publicznej może odmówić umożliwienia stronie dostępu do akt lub ich części i na odmowę taką, wydaną w formie postanowienia, służy stronie zażalenie. Analogiczne unormowania zawarte są w ww. przepisach.

NSA zwrócił uwagę, że art. 156 § 1 5 i 5a k.p.k. oraz art. 525 k.p.c. i §94 regulaminu sądowego w stosunku do wszystkich, a nie tylko wobec stron postępowania, w odniesieniu do tych dokumentów, które są informacją publiczną i znajdują się w aktach sądowych spraw cywilnych, karnych i aktach trwającego postępowania przygotowawczego są przepisami szczególnymi, o których mowa w art. 1 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej i ta ustawa nie ma do nich zastosowania. Zdaniem NSA uznanie, że strona postępowania uzyskuje dostęp do akt na innych zasadach, bardziej sformalizowanych, niż osoby działające w oparciu o art. 10 ustawy o dostępie do informacji publicznej, byłoby naruszeniem zasady równości zawartej w art. 32 ust. 1 Konstytucji RP.

WRÓĆ DO SPISU TREŚCI

TEMAT MIESIĄCA - SAS 2 / 2014

OPIS SYTUACJI

Radny gminy Z. prowadzi niepubliczną szkołę podstawową wraz z oddziałem zerowym na terenie gminy Z. Szkoła funkcjonuje na mieniu gminnym użyczonym na podstawie stosownej umowy. Dodatkowo radny zarejestrował w ewidencji niepublicznych placówek oświatowych, prowadzonych przez gminę, przedszkole finansowane w całości z funduszy unijnych. Radny zarejestrował w CEDG działalność gospodarczą polegającą na prowadzeniu przedszkola i szkoły na mieniu gminnym.

PYTANIE SEKRETARZA GMINY

Czy radny może prowadzić działalność gospodarczą oraz czy w takiej sytuacji nie powinien utracić mandatu radnego?

ODPOWIEDŹ PRAWNIKA

W niniejszej sprawie doszło do naruszenia art. 24f ust.1 u.s.g., jeżeli podstawą korzystania z mienia gminnego jest nieodpłatne użyczenie radnemu tego mienia.

Przepis art. 24f ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej u.s.g.), stanowi, że radni nie mogą prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy, w której radny uzyskał mandat, a także zarządzać taką działalnością lub być przedstawicielem czy pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności.

Jeżeli radny przed rozpoczęciem wykonywania mandatu prowadził działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, jest obowiązany do zaprzestania prowadzenia tej działalności gospodarczej w ciągu 3 miesięcy od dnia złożenia ślubowania. Niewypełnienie obowiązku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, stanowi podstawę do stwierdzenia wygaśnięcia mandatu radnego (ust. 1a).

Zgodnie z art. 16 ust. 2a ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Kodeks wyborczy, podstawę wygaśnięcia mandatu radnego stanowi art. 190 ustawy z dnia 16 lutego 1998 r. Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 31 stycznia 2013 r., sygn. akt II OSK 2926/12 (Lex nr 1298508) stwierdził, że wykładnia celowościowa art. 24f ust. 1 u.s.g. prowadzi do wniosku, że o prowadzeniu przez radnego działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy można mówić wtedy, gdy radny korzysta z mienia gminnego na uprzywilejowanych zasadach, wykorzystując swoją pozycję w gminie. Natomiast w przypadkach korzystania przez radnego dla celów prowadzonej przez niego działalności gospodarczej z mienia gminy, na zasadzie powszechnej dostępności do tego mienia lub na warunkach powszechnie ustalonych w odniesieniu do danego typu czynności prawnych dla wszystkich mieszkańców gminy, nie dochodzi do naruszenia zakazu z art. 24f ust. 1 u.s.g.

W wyroku z dnia 22 stycznia 2013 r., sygn. akt II OSK 2864/12 (Lex nr 1361633) Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie wyjaśnił, że celem przepisów określanych jako antykorupcyjne (a taki charakter ma m.in. przepis art. 24f ust. 1 u.s.g.) jest zapobieganie sytuacjom, w których radni mogliby osiągać jakiekolwiek korzyści z tytułu sprawowanego mandatu. O potencjalnie korupcyjnym wykorzystywaniu mienia jednostki samorządowej przez radnego można mówić wtedy, gdy radny, uczestnicząc w pracach organów właściwej jednostki samorządu, może wpływać na treść uchwał i decyzji podejmowanych przez te organy w prowadzonej działalności gospodarczej, bądź zarządzaniu taką działalnością.

Działalność gospodarcza z wykorzystaniem mienia gminnego musi być nastawiona na osiąganie zysku, w tym przede wszystkim zysku osiąganego z powodu bieżącego wykorzystania do celów gospodarczych składników mienia i praw majątkowych.

STANOWISKO SĄDU

W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim (por. wyrok z 20.06.2012 r., sygn. II SA/Go 386/12, Lex nr 1234235), wygaśnięcie mandatu radnego następuje z mocy samego prawa, wskutek zaistnienia prawem przewidzianych przesłanek. Uchwała rady gminy czy też zarządzenie zastępcze wojewody jedynie stwierdzają, że mandat wygasł. W tym znaczeniu, akty mają jedynie charakter deklaratoryjny.

Zdaniem Sądu, dla naruszenia zakazu art. 24f ust.1 u.s.g. bez znaczenia pozostaje okoliczność, czy prowadzona przez radnego działalność związana z mieniem komunalnym ma charakter stricte zarobkowy czy nie, czy wiąże się z uzyskaniem dochodu, czy jest (była) wykonywana samodzielnie czy w imieniu i na rzecz osoby trzeciej, czy korzystanie z mienia komunalnego wynikało z posiadanego przez radnego tytułu prawnego czy też nie, czy była działaniem ciągłym czy jednorazowym. Dla skutku wygaśnięcia mandatu obojętna jest także okoliczność, czy strona, uchybiwszy ustawowym terminom dla zaprzestania takiej działalności, w końcu jej zaprzestała.

Analogiczny pogląd wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 10 czerwca 2011 r., sygn. akt II OSK 549/11 (Lex nr 1083658). W ocenie Sądu wypełnienie dyspozycji przepisu art. 24f ust. 1 u.s.g. nie jest uzależnione od tego, czy z prowadzenia, zarządzania bądź bycia przedstawicielem lub pełnomocnikiem w prowadzeniu działalności gospodarczej radny uzyskuje dochód czy inne osobiste korzyści. Radny, zarządzając działalnością gospodarczą stowarzyszenia, narusza zakaz zarządzania taką działalnością, bez względu na to, czy radny czyni to na własny rachunek, czy też odnosi z niej osobiste korzyści.

Odnosząc powyższe rozważania prawne do niniejszego stanu faktycznego, wydaje się, że w niniejszej sprawie doszło do naruszenia art. 24f ust.1 u.s.g., jeżeli podstawą korzystania z mienia gminnego jest nieodpłatne użyczenie radnemu tego mienia. Odmienne stanowisko można byłoby próbować wyprowadzić w przypadku, gdyby również inne osoby, na tych samych zasadach i w tych samych celach, korzystały z mienia gminnego.

Sławomir Pyźlak

PODSTAWA PRAWNA
– Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 594)
– Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. – Przepisy wprowadzające ustawę
– Kodeks wyborczy (Dz.U. Nr 21, poz. 113 z późn. zm.)
– Ustawa z dnia 16 lutego 1998 r. Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów
i sejmików województw (Dz.U. Nr 176, poz. 1190 z późn. zm.)

WRÓĆ DO SPISU TREŚCI

PRZEGLĄD LEGISLACYJNY - SAS 2 / 2014

PRAWO O RUCHU DROGOWYM

OBOWIĄZUJE OD 4 STYCZNIA 2014

Ustawa z dnia 8 listopada 2013 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o dozorze technicznym

(Dz.U. z 2013 r. poz. 1611)

Celem zmiany jest przekazanie zadań z zakresu homologacji obecnie wykonywanych przez ministra właściwego do spraw transportu oraz nowych zagadnień związanych z homologacją – Dyrektorowi Transportowego Dozoru Technicznego (TDT) będącego państwową osobą prawną. Proponowane rozwiązanie wykorzystuje już istniejącą jednostkę podległą ministrowi, co nie generuje konieczności tworzenia nowego podmiotu (organu). Odciąża to naczelny organ administracji publicznej, który nie będzie musiał tworzyć dodatkowych struktur organizacyjnych w urzędzie go obsługującym. W związku z powyższym wprowadzono zmiany w przepisach ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym przez wskazanie Dyrektora TDT, jako organu właściwego do prowadzenia spraw wynikających z procedur homologacji.

PRACA DLA CUDZOZIEMCÓW

OBOWIĄZUJE OD 11 STYCZNIA 2014

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 grudnia 2013 r. w sprawie wysokości wpłaty dokonywanej w związku ze złożeniem wniosku o wydanie zezwolenia na pracę cudzoziemca

(Dz.U. z 2013 r. poz. 1644)

Rozporządzenie wydano na podstawie art. 90a ust. 3 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2013 r. poz. 674, z późn. zm.) i określa wysokość wpłaty dokonywanej przez podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi w związku ze złożeniem wniosku o wydanie lub przedłużenie zezwolenia na pracę cudzoziemca.

Wpłata wynosi:

50 zł – w przypadku gdy podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi zamierza powierzyć wykonywanie pracy na okres nieprzekraczający 3 miesięcy;
100 zł – w przypadku gdy podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi zamierza powierzyć cudzoziemcowi wykonywanie pracy na okres dłuższy niż 3 miesiące;
200 zł – w przypadku gdy podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi zamierza delegować cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu realizacji usługi eksportowej.

NADZÓR FINANSOWY

OBOWIĄZUJE OD 17 STYCZNIA 2014

Ustawa z dnia 23 października 2013 r. o zmianie ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym oraz niektórych innych ustaw

(Dz.U. z 2013 r. poz. 1567)

Jak wskazali twórcy nowelizacji jej celem jest wprowadzenie w polskim systemie prawnym regulacji dotyczących funkcjonowania rynku finansowego, mających na celu zwiększenie poziomu ochrony uzasadnionych interesów konsumentów dokonujących czynności prawnych z rożnymi instytucjami finansowymi. Przedmiotowa zmiana wychodzi naprzeciw aktualnym potrzebom uzupełnienia luk w ustawodawstwie i zmian na rynku finansowym mającym na celu zwiększenie ochrony uzasadnionych interesów uczestników tego rynku – konsumentów.

SYSTEM OŚWIATY

OBOWIĄZUJE OD 18 STYCZNIA 2014

Ustawa z dnia 6 grudnia 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw

(Dz.U. z 2014 r. poz. 7)

Celem nowelizacji jest wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 stycznia 2013 r. (sygn. sprawy K 38/12), w którym Trybunał stwierdził niezgodność art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.) z art. 92 ust. 1 Konstytucji RP, a w konsekwencji – niekonstytucyjność rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 20 lutego 2004 r. w sprawie warunków i trybu przyjmowania uczniów do szkół publicznych oraz przechodzenia z jednych typów szkół do innych (Dz.U. Nr 26, poz. 232, z późn. zm.).

RODZINNE OGRODY DZIAŁKOWE

OBOWIĄZUJE OD 19 STYCZNIA 2014

Ustawa z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych

(Dz.U. z 2014 r. poz. 40)

Nowelizacja ustawy ma związek z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, który w dniu 11 lipca 2012 r. Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok w sprawie ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o rodzinnych ogrodach działkowych stwierdzając niezgodność z Konstytucją 24 ustawy. Ustawa zawiera m.in. preambułę, która podkreśla rolę jaką pełnią rodzinne ogrody działkowe. Została ona rozwinięta w art. 3 poprzez określenie podstawowych celów ogrodnictwa działkowego, które pełni funkcje zarówno socjalne, jak i ekologiczne. Skonkretyzowano, że realizacja tych celów powinna następować poprzez zakładanie i zapewnianie funkcjonowania ROD.

OTWARTE FUNDUSZE EMERYTALNE

OBOWIĄZUJE OD 1 LUTEGO 2014

Ustawa z dnia 6 grudnia 2013 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z określeniem
zasad wypłaty emerytur ze środków zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych

(Dz.U. z 2013 r. poz. 1717)

Na mocy ustawy z dnia 25 marca 2011 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem systemu ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2011 r. Nr 75, poz. 398, z późn. zm.) został wprowadzony mechanizm okresowych analiz zmian dotyczących funkcjonowania kapitałowej części systemu emerytalnego.

Nowelizacja stanowi realizację rekomendacji Rady Ministrów dotyczących:

1) Przeniesienia wyrażonych obligacyjnymi zobowiązaniami Skarbu Państwa części uprawnień emerytalnych ubezpieczonych z otwartych funduszy emerytalnych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych;
2) Określenia zasad wypłaty emerytur ze środków zgromadzonych w OFE i sposobu przenoszenia uprawnień emerytalnych ubezpieczonych z OFE do ZUS;
3) Ustalenia nowej wysokości składki przekazywanej do OFE;
4) Umożliwienia ubezpieczonym dokonania wyboru, czy chcą w dalszym ciągu przekazywać część składki do otwartych funduszy emerytalnych (w odniesieniu do przyszłych składek);
5) Likwidacji minimalnej stopy zwrotu i urynkowienie zasad inwestowania OFE, w tym zniesienie ograniczeń inwestycji zagranicznych, w związku z realizacją wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej
w sprawie C-271/09;
6) Rewizji systemu opłat i wynagrodzeń funduszy emerytalnych;
7) Stymulacji III filara – zmiany w IKZE.

WRÓĆ DO SPISU TREŚCI

AKTUALNOŚCI - SAS 2 / 2014

W dniu 28 stycznia 2014 r. Rada Ministrów przyjęła przedłożony przez Ministra Administracji i Cyfryzacji projekt ustawy o funduszu sołeckim. Jego celem jest zwiększenie liczby gmin (o 15 proc.), w których zostanie utworzony fundusz sołecki (do poziomu 70 proc.). Zachętą dla gmin jest możliwość zwiększenia o 10 proc. zwrotu z budżetu państwa wydatków wykonanych w ramach funduszu sołeckiego. Jak wskazali projektodawcy, środki funduszu sołeckiego mogą służyć poprawie warunków życia mieszkańców gminy, jak również być wykorzystywane na usuwanie skutków klęski żywiołowej.

Projekt zakłada, że uchwała rady gminy o wyodrębnieniu funduszu sołeckiego będzie obowiązywała aż do momentu, gdy rada podejmie uchwałę o niewyrażeniu zgody na wyodrębnienie funduszu. Jednocześnie uchwała o niewyrażeniu zgody na utworzenie funduszu będzie obowiązywać tylko przez rok budżetowy, co powodować będzie konieczność ponownego zajęcia się sprawą przez organ stanowiąco-kontrolny gminy. Zgodnie z projektem, uchwały, które podjęte zostaną z naruszeniem wskazanego terminu, czyli po 31 marca roku poprzedzającego rok budżetowy, będą z mocy prawa nieważne, natomiast niepodjęcie uchwały lub podjęcie jej po terminie (31 marca) oznaczać będzie nieważność uchwały, a w konsekwencji nieutworzenie funduszu.
Projektodawcy zakładają, że wójt, burmistrz lub prezydent miasta powinien – w terminie do 31 lipca roku poprzedzającego rok budżetowy – przekazać sołtysom informację o wysokości środków przypadających dla danego sołectwa. Środki niewykorzystane w roku budżetowym wygasają z upływem roku.
Z przepisów projektowanej ustawy wynika, że warunkiem przyznania w roku budżetowym środków z funduszu jest złożenie przez sołectwo wniosku do wójta (burmistrza, prezydenta miasta), który powinien obligatoryjnie zawierać listę przedsięwzięć, przewidzianych do realizacji w danym sołectwie, wraz z określeniem kosztów oraz uzasadnieniem. Sołtys powinien taki wniosek przedłożyć wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) najpóźniej do 30 września roku poprzedzającego rok budżetowy, którego wniosek dotyczy. Projekt zawiera delegację do wydania odpowiedniego rozporządzenia przez Ministra Finansów, regulującego szczegółowy tryb zwrotu części wydatków gmin w ramach Funduszu sołeckiego oraz wzór wniosku o zwrot.
Projekt zakłada również możliwość realizacji wspólnych przedsięwzięć przez dwa lub więcej sołectw. Ponadto sołectwo może w trakcie roku budżetowego (nie później niż do 31 października) złożyć wniosek o zmianę przedsięwzięć z zastrzeżeniem, że nie mogą one zwiększać wydatków ustalonych w pierwotnym budżecie.

WRÓĆ DO SPISU TREŚCI

AKTUALNOŚCI - SAS 2 / 2014

Budżet na remonty w ramach Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych znacząco wzrósł. Jeszcze w tym roku w samym województwie mazowieckim do wydania będzie ponad trzy razy więcej pieniędzy niż wcześniej planowano. Kwota do wydania w mazowieckim wzrosła z 24 do 86 mln zł. Do końca 2015 roku na przebudowę dróg lokalnych w całym kraju rząd przeznaczy 2,5 mld złotych.
Dodatkowe pieniądze, które zasiliły tegoroczny budżet programu, zostaną wydane na projekty złożone w roku 2013, które zostały zaopiniowane pozytywnie, ale zabrakło na nie środków. Samorządy, które zechcą wystąpić o środki na 2015 rok, już teraz powinny zacząć planować inwestycje. Uzyskanie dofinansowania zależy od dobrze przygotowanego wniosku. Komisja oceniająca wnioski kieruje się kilkoma określonymi kryteriami.

Pierwsze i najwyżej punktowane kryterium to bezpieczeństwo. Planowana inwestycja musi znacząco wpływać na poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego, uwzględniając bezpieczeństwo pieszych, rowerzystów, dzieci, osób niepełnosprawnych. Warto więc planując przebudowę uwzględnić chodniki dla pieszych i ścieżki dla rowerzystów. Zaplanować oświetlenie i prawidłowe oznakowanie. Jeśli to możliwe także sygnalizację świetlną. Kryterium bezpieczeństwa jest punktowane najwyżej, bo komisja może przyznać do 10 punktów.
Kolejne ważne kryterium przy ocenie projektu to jego znaczenie dla rozwoju spójnej, funkcjonalnej i efektywnej sieci dróg publicznych. Spełniając wymogi w tym zakresie można zdobyć do 7 punktów. Samorząd musi wykazać, że planowana modernizacja poprawi połączenie dogi lokalnej z drogami publicznymi wyższej kategorii (szczególnie z drogami krajowymi i wojewódzkimi), a także zwiększy płynność ruchu i podniesie parametry użytkowe drogi (przepustowość i nośność).
Spełnienie kolejnego kryterium, które pozwala zdobyć maksymalnie 5 punktów, to umowy partnerskie przy realizacji inwestycji. Może to być zarówno partnerstwo finansowe, jak i rzeczowe.
5 punktów można też zdobyć wykazując znaczenie inwestycji dla odbudowy i przywrócenia funkcji komunikacyjnej dróg, uszkodzonych lub zniszczonych w wyniku klęski żywiołowej.
Tu komisja uwzględnia rozmiar szkód oraz wynikające z nich zakłócenia w lokalnym układzie komunikacyjnym.
Ocenie w tym obszarze uwzględnieniu podlegają wyłącznie inwestycje zgłoszone do Komisji Wojewódzkiej ds. weryfikacji strat powstałych wskutek zdarzeń noszących znamiona klęski żywiołowej w infrastrukturze komunalnej, do dnia publikacji ogłoszenia o naborze wniosków.
Następne ważne kryterium to znaczenie zadania dla rozwoju obszarów wiejskich. Komisja ocenia, w jakim stopniu planowana inwestycja wpłynie na połączenie komunikacyjne, niezbędne dla rozwoju obszaru wiejskiego lub zapobiegające jego marginalizacji. Maksymalnie może przyznać 5 punktów.
3 punkty komisja może przyznać, jeśli wnioskodawca udokumentuje, że inwestycja wpłynie na poprawę dostępności komunikacyjnej lokalnych ośrodków gospodarczych, przedsiębiorstw i zakładów pracy o istotnym znaczeniu dla społeczności lokalnej, będzie sprzyjać podniesieniu atrakcyjności inwestycyjnej i konkurencyjności tych ośrodków oraz tworzeniu nowych miejsc pracy.
Wpływ realizacji inwestycji na poprawę dostępności komunikacyjnej instytucji publicznych i innych instytucji świadczących usługi publiczne, ułatwienie dostępu obywateli do świadczonych przez nie usług i podniesienie efektywności realizacji zadań publicznych m.in. w obszarze ochrony zdrowia, edukacji i administracji publicznej, punktowany jest maksymalnie 3 punktami.
Komisja uwzględnia w szczególności zapewnienie dogodnego dojazdu do publicznego zakładu opieki zdrowotnej, publicznej szkoły, przedszkola czy urzędu.
Wynik oceny merytorycznej wniosku stanowi średnią arytmetyczną ocen przyznanych przez członków komisji. Maksymalnie wniosek może otrzymać 40 punktów. W ramach programu samorządy mogą liczyć na wsparcie z budżetu państwa w wysokości do 50% wartości projektu. Resztę środków zabezpiecza samorząd terytorialny.

Jacek Kozłowski
Wojewoda Mazowiecki

WRÓĆ DO SPISU TREŚCI

SPIS TREŚCI NR 2 / 2014

AKTUALNOŚCI

Narodowy Program Przebudowy Dróg Lokalnych
Fundusz sołecki

PRZEGLĄD LEGISLACYJNY

TEMAT MIESIĄCA

Radny prowadzi działalność gospodarczą korzystając z mienia gminy

FUNKCJONOWANIE SAMORZĄDU

Punkty zbiorcze w celu realizacji bezpłatnego transportu dzieci do szkół
Prowadzenie pojazdów Ochotniczej Straży Pożarnej przez kierowców Zawodowej Straży Pożarnej
Zatwierdzanie planu finansowego SPZOZ
Zastępca wójta nie może dokonywać notarialnych poświadczeń
Dodatek mieszkaniowy

POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE

Stwierdzenie nieważności decyzji o warunkach zabudowy
Brak odpisu skargi do sądu administracyjnego powoduje jej odrzucenie?
Przedawnienie we wznowionym postępowaniu administracyjnym
Odmowa wszczęcia postępowania ze względu na res iudicata