Doradcasamorzadu

SAS3/2014

Koniec z „fastfoodami” w szkołach

AKTUALNOŚCI - SAS 3 / 2014

W dniu 4 lutego 2014 r. Rząd zajął stanowisko wobec poselskiego projektu nowelizacji ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia.

Posłowie uznali, że konieczne jest wprowadzenie zakazu sprzedaży lub podawania w placówkach przedszkolnych, szkolnych oraz opiekuńczo-wychowawczych środków spożywczych, zawierających takie ilości nasyconych kwasów tłuszczowych, soli i cukru, które spożywane w nadmiarze mogą być przyczyną wielu przewlekłych chorób dietozależnych. Zakazem mają być objęte m.in. niektóre ciastka, produkty mleczne i zbożowe, napoje energetyzujące, przekąski oraz produkty typu fast food i instant. Rząd pozytywnie zaopiniował projekt, z zastrzeżeniem, że konieczne jest jego dostosowanie do obowiązującego prawa, a zwłaszcza prawodawstwa Unii Europejskiej.

Mniej bankructw?

AKTUALNOŚCI - SAS 3 / 2014

W dniu 11 lutego 2014 r. Rząd przyjął założenia do projektu ustawy Prawo restrukturyzacyjne, przedłożone przez Ministra Sprawiedliwości. Przewidziano także nowelizację ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze.

Celem nowego prawa restrukturyzacyjnego będzie zapewnienie przedsiębiorcom w trudnej sytuacji finansowej skutecznej restrukturyzacji, przy zachowaniu ochrony praw wierzycieli. Zgodnie z założeniami, firmy znajdujące się w trudnej sytuacji finansowej będą mogły skorzystać z procedur restrukturyzacyjnych, które pozwolą im opanować problemy z płynnością i w rezultacie uniknąć likwidacji. Przedsiębiorca będzie mógł wybrać procedurę dopasowaną do swoich potrzeb.

Zbiórki publiczne bez zgody organu

AKTUALNOŚCI - SAS 3 / 2014

Sejm zakończył pracę nad nowelizacją ustawy o zbiórkach publicznych.

Nowa ustawa znosi istniejący od 1933 r. obowiązek występowania do władzy o zgodę na zbiórkę publiczną. Projekt zakłada, że obywatele będą decydować o tym, komu, jakiej organizacji, na jaki cel przekazać swoje pieniądze. Rola państwa sprowadzać się będzie do zapewnienia ram organizacyjnych i przejrzystości. Przede wszystkim chodzi zatem o zapewnienie z jednej strony społecznej kontroli, a z drugiej o popularyzację tej formy dobroczynności. W dniu 20 lutego br. Senat RP zgłosił do ustawy uwagi doprecyzowujące m. in. dotyczące sposobu liczenia terminów na złożenie sprawozdania ze zbiórki.

Przekształcenie gminnego zakładu
gospodarki komunalnej w spółkę

TEMAT MIESIĄCA - SAS 3 / 2014

Przepis art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (dalej u.g.k.) stanowi, że organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może, w drodze uchwały, zdecydować o likwidacji samorządowego zakładu budżetowego w celu zawiązania spółki akcyjnej albo spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przez wniesienie na pokrycie kapitału spółki wkładu w postaci mienia samorządowego zakładu budżetowego, pozostałego po jego likwidacji.

Mienie pozostałe po likwidacji samorządowego zakładu budżetowego może być także wniesione do zawiązanej przez jednostkę samorządu terytorialnego spółki komandytowej lub komandytowo-akcyjnej, o których mowa w art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (ust. 2).
Czynności związane z likwidacją samorządowego zakładu budżetowego w celu, o którym mowa w ust. 1, wykonuje organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego (ust. 3).
Zgodnie z art. 23 ust. 1 ww. ustawy składniki mienia samorządowego zakładu budżetowego, przekształconego w spółkę, stają się majątkiem spółki.
Prawo zarządu gruntem samorządowego zakładu budżetowego, przekształconego w spółkę, staje się prawem użytkowania wieczystego spółki (ust. 2).
Spółka powstała w wyniku przekształcenia wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki związane z działalnością samorządowego zakładu budżetowego (ust. 3).

STANOWISKO SĄDU

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 19 lipca 2012 r., sygn. akt II FSK 2651/10 (Lex nr 1244275) uznał, że pojęcie przekształcenia samorządowego zakładu budżetowego w spółkę z o.o. na skutek likwidacji tego zakładu, o którym mowa w art. 22 ust. 1 i art. 23 ust. 3 ustawy o gospodarce komunalnej w zw. z art. 93b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (dalej o.p.) nie oznacza likwidacji przedmiotowej i podmiotowej tego podmiotu, lecz tylko zmianę formy organizacyjno-prawnej prowadzenia działalności gospodarczej.
Skoro zgodnie z art. 23 ust. 1 u.g.k., składniki mienia tego zakładu, z dniem przekształcenia, stały się majątkiem spółki, a więc wraz z tym prawem nieodpłatnego ich używania, to stosownie do art. 23 ust. 3 u.g.k. w zw. z art. 93b i art. 93a § 1 o.p. spółka powstała w wyniku przekształcenia wstąpiła we wszystkie prawa i obowiązki związane z działalnością samorządowego zakładu budżetowego.
Przepis art. 23 u.g.k. nie normuje szczególnego trybu przekształcania zakładów budżetowych w spółki (z pominięciem procedury likwidacji tych zakładów), lecz reguluje jedynie majątkowe konsekwencje tego procesu, o którym jest mowa w art. 22 u.g.k.
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego przepisy art. 22 i art. 23 u.g.k. należy interpretować łącznie, czego wymagają dyrektywy wykładni systemowej. Przepisy te są bowiem elementami składowymi jednego aktu normatywnego – u.g.k. Konstytuują one jeden proces składający się z dwóch elementów – likwidacji dotychczasowego zakładu budżetowego i wniesienia aportem majątku danego zakładu (lub przynajmniej jego części) na pokrycie kapitału zakładowego utworzonej spółki prawa handlowego. Proces ten, jako całość, jest specyficzną formą przekształcenia – ma bowiem miejsce likwidacja tego podmiotu przy sukcesji pod tytułem ogólnym (por. wyrok NSA z 19.07.2012, sygn. II FSK 2648/10, Lex 1244272).

Proces przekształcenia gminnego zakładu budżetowego w spółkę z o.o. można podzielić na 3 etapy:

I. Przygotowanie koncepcji przekształcenia.
II. Uchwała rady gminy (miasta i gminy/miasta)
o likwidacji zakładu budżetowego w celu zawiązania spółki z o.o.
III. Wykonanie uchwały.

I. Koncepcja przekształcenia zakładu budżetowego w spółkę prawa handlowego powinna zawierać przede wszystkim odpowiedź na pytanie: przekształcać czy nie? Jeśli przeprowadzone analizy wskazują na odpowiedź pozytywną, ich streszczenie może być dodatkowym uzasadnieniem do uchwały o przekształceniu.

II. Wskazane jest oznaczenie konkretnego dnia likwidacji zakładu w uchwale, ponieważ powoduje precyzyjne określenie dnia bilansowego, na który powinna zostać sporządzona inwentaryzacja, zlikwidowany rachunek bankowy, czy zmiana stron zawartych umów. Uchwała nie powinna określać wyłącznie daty likwidacji zakładu, jako dnia wpisania spółki do KRS, oznacza to bowiem, że termin taki jest bliżej nieokreślony. Zastrzeżenie jednak, że dopiero w tym dniu następuje ostateczna likwidacja zakładu, stanowi pewne zabezpieczenie. W praktyce może się przecież zdarzyć sytuacja, że procedura utworzenia spółki może się przedłużyć.

Etap ten kończy się przygotowaniem przez wójta (burmistrza/prezydenta miasta) projektu uchwały rady gminy i skierowaniem go do przewodniczącego rady gminy w celu wprowadzenia do porządku obrad na sesji rady gminy.

III. Zgodnie z art. 22 ust. 3 u.g.k. czynności związane z likwidacją samorządowego zakładu budżetowego w celu jego przekształcenia wykonuje wójt. To na wójcie spoczywa więc odpowiedzialność za prawidłowe przeprowadzenie całego procesu.
Wykonanie uchwały gminy wymaga wykonania szeregu czynności zarówno w samym urzędzie gminy, jak również w likwidowanym zakładzie budżetowym. Etap ten (oprócz nadzoru nad prawidłowym przebiegiem likwidacji) składa się w zasadzie z dwóch elementów:
aktu zawiązania spółki;
aktu zgłoszenia jej do Krajowego Rejestru Sądowego.
Powyższe czynności powinien wykonać organ wykonawczy gminy – wójt.
Umowa spółki z o.o. musi być sporządzona w formie aktu notarialnego. Powinna zawierać pewne minimum, o którym mowa w art. 157 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (dalej k.s.h).
Z chwilą zawarcia umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością powstaje spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji (art. 161 § 1 k.s.h.) reprezentowana przez zarząd albo pełnomocnika powołanego jednomyślną uchwałą wspólników.
Spółka w organizacji nie posiada osobowości prawnej, zgodnie bowiem z art. 37 § 1 k.c. jednostka organizacyjna uzyskuje osobowość prawną z chwilą jej wpisu do właściwego rejestru, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. Zgodnie z przepisami k.s.h. może jednak we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana, w związku z czym określa się ją mianem „ułomnej” osoby prawnej.
W praktyce wszystkie dokumenty do KRS składa zarząd nowo utworzonej spółki (spółki w organizacji), zgodnie z przepisami k.s.h. i on też podpisuje wszystkie niezbędne dokumenty.

Do powstania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością niezbędne jest:

zawarcie umowy spółki (która powstała już na etapie zawiązania spółki w organizacji);
wniesienie przez wspólników wkładów na pokrycie całego kapitału zakładowego, a w razie objęcia udziału za cenę wyższą od wartości nominalnej, także wniesienia nadwyżki (wniesienie to nie jest wymagane na etapie zawarcia umowy spółki, umowa określa tylko wysokość kapitału zakładowego oraz liczbę i wartość nominalną udziałów objętych przez poszczególnych wspólników);
powołanie zarządu;
ustanowienie rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej, jeżeli wymaga tego ustawa lub umowa spółki;
wpisanie spółki do KRS.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji z chwilą wpisu do rejestru staje się spółką z ograniczoną odpowiedzialnością i uzyskuje osobowość prawną. Z tą chwilą staje się ona podmiotem praw i obowiązków spółki w organizacji (art. 12 k.s.h.).

Jeśli chodzi natomiast o czynności likwidacyjne w zakładzie budżetowym należy je rozpocząć od sporządzenia ich harmonogramu. Oczywiście optymalnym rozwiązaniem jest dokonanie przedmiotowego przekształcenia z dniem 1 stycznia danego roku kalendarzowego.
Sprawność procesu przekształcenia w dużej mierze zależy od postawy pracowników przekształcanego zakładu budżetowego. Nie ulega wątpliwości, że proces ten może rodzić niepokoje i obawy wśród pracowników zakładu budżetowego. Stąd od początku rozpoczęcia tego procesu należy dążyć do możliwie jak najdokładniejszego informowania pracowników zakładu budżetowego o skutkach tego przekształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem ich sytuacji prawnej, jako pracowników tego zakładu.
Przede wszystkim należy poinformować pracowników przekształcanego zakładu budżetowego, że zgodnie z art. 231 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) z dniem przekształcenia stają się oni pracownikami spółki powstałej z przekształconego zakładu budżetowego.

Sławomir Pyźlak

PODSTAWA PRAWNA:
– Ustawa z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz.U. z 2011 r. Nr 45, poz. 236 z późn. zm.)
– Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (j.t. Dz.U. z 2013, poz. 1030)
– Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.)
– Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r, poz. 749 z późn. zm.)

ZOBACZ PEŁNY SPIS TREŚCI ATUALNEGO NUMERU