Przepisy uchwały rady gminy, określające godziny pracy placówek handlowych, mogą wyłącznie wykonywać ustawę

ORZECZNICTWO

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 16 czerwca 2020 r., sygn. akt II SA/Rz 1256/19

Uchwała rady gminy podejmowana na podstawie art. XIII § 1 Przepisów wprowadzających Kodeks pracy ma charakter wykonawczy. To zaś oznacza, że jej przepisy mogą wyłącznie wykonywać ustawę, nie mogą natomiast regulować materii, która przedmiotem ustawy nie była, jak również takiej, która została już unormowana w odrębnych ustawach.

Tak wynika z wyroku WSA w Rzeszowie, stwierdzającego nieważność w całości uchwały rady miasta w sprawie dni i godzin otwierania oraz zamykania placówek handlu detalicznego, zakładów gastronomicznych i usługowych dla ludności.
W uchwale tej rada miasta postanowiła, że placówki handlu detalicznego branży spożywczej mogą być otwierane i zamykane w dowolne dni tygodnia w przedziale czasowym całodobowym, z wyjątkiem placówek zlokalizowanych w budynkach wielomieszkaniowych, które mogą być czynne w dowolne dni tygodnia w przedziale czasowym 5.30-22.00 (§ 1 ust. 1 uchwały). Natomiast w myśl § 1 ust. 2 tej uchwały zakłady gastronomiczne mogą być otwierane i zamykane w dowolne dni tygodnia w przedziale czasowym całodobowym za wyjątkiem zakładów gastronomicznych zlokalizowanych w budynkach wielomieszkaniowych takich jak: restauracje, kawiarnie, które mogą być czynne w dowolne dni tygodnia w przedziale czasowym 8.00-22.00. Jako podstawę prawną do podjęcia ww. uchwały rada wskazała art. XII § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Przepisy wprowadzające Kodeks pracy. Stanowi on, że dni i godziny otwierania oraz zamykania placówek handlu detalicznego, zakładów gastronomicznych i zakładów usługowych dla ludności określa gmina.
Sąd uznał, że uchwała ta jest sprzeczna z przywołanym przepisem i stwierdził jej nieważność w całości. W ocenie WSA uchwała rady gminy podejmowana na podstawie art. XIII § 1 Przepisów wprowadzających Kodeks pracy ma charakter wykonawczy. To zaś oznacza, że jej przepisy mogą wyłącznie wykonywać ustawę, nie mogą natomiast regulować materii, która przedmiotem ustawy nie była, jak również takiej, która została już unormowana w odrębnych ustawach. Taka regulacja traci wówczas charakter wykonawczy i staje się samoistnym źródłem prawa, podjętym poza zakresem kompetencji prawotwórczej, a tym samym istotnie narusza prawo.
Sąd wskazał ponadto, że o ile rada gminy może – z powołaniem na art. XIII § 1 Przepisów wprowadzających Kodeks pracy – wpływać na swobodę prowadzenia działalności gospodarczej, wyznaczając dni i godziny otwarcia sklepów i placówek gastronomicznych, o tyle nie może wprowadzać żadnych kryteriów różnicujących podmioty gospodarcze, wprowadzając np. różne godziny otwarcia takich placówek.
W ocenie WSA uchwała określająca godziny pracy sklepów i lokalów gastronomicznych nie może być też narzędziem służącym ochronie mieszkańców przed zakłócaniem ciszy nocnej. Przyjęcie innego stanowiska doprowadziłoby do kolizji przepisów uchwały z przepisami ustawowymi, a konkretnie z art. 51 Kodeksu wykroczeń, który penalizuje głośne zachowania, jeżeli skutkują zakłócaniem spokoju i porządku publicznego.
W ocenie sądu uchwała podjęta na podstawie tych przepisów nie może też być środkiem prowadzącym do ograniczania dostępności alkoholu. Cel ten winien być realizowany przy pomocy środków prawnych przewidzianych w innym akcie normatywnym, jakim jest ustawa z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

Wydawca: SKIBNIEWSKI MEDIA, Warszawa