Rada gminy nie może subdelegować swojej kompetencji do ustalania opłat za przejazdy na wójta, burmistrza, prezydenta miasta

ROZSTRZYGNIĘCIA NADZORCZE WOJEWODY - 1 / 2021

Rozstrzygnięcie Nadzorcze Wojewody Dolnośląskiego z dnia 4 listopada 2020 r., nr NK-N.4131.62.18.2020.RB

Organ stanowiący gminy, korzystając z przyznanej mocą przepisów ustawy o publicznym transporcie zbiorowym kompetencji, jest zobowiązany do uregulowania, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, wszystkich zagadnień dotyczących ustalenia cen za przejazd w publicznym transporcie zbiorowym organizowanym przez gminę, w tym ulg w tych opłatach i przesłankach ich stosowania. Rada miejska nie może zatem wychodzić poza zakres przyznanej jej kompetencji do ustalenia ww. opłat subdelegując ją, w całości albo w części, na inny organ czy korzystać z tej kompetencji w sposób wybiórczy.

Tak wynika z rozstrzygnięcia nadzorczego Wojewody Dolnośląskiego, stwierdzającego nieważność niektórych postanowień uchwały rady miejskiej w sprawie ustalenia cen za usługi przewozowe oraz uprawnień do przejazdów ulgowych środkami publicznego transportu zbiorowego.
Według § 5 uchwały: „Upoważnia się Prezydenta Miasta do ustalenia cen za przejazdy na liniach uruchamianych w celu obsługi uroczystości i imprez organizowanych przez Gminę, jak również do wprowadzenia promocyjnych cen biletów jednoprzejazdowych, zakupionych w przedsprzedaży w stosunku do cen ustalonych w załączniku do niniejszej uchwały”.
Kompetencja do ustalenia cen za usługi przewozowe w publicznym transporcie zbiorowym, jako świadczone przez gminę usługi z zakresu realizacji zadań własnych w postaci lokalnego transportu zbiorowego (art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym), została ustanowiona w art. 50a ust. 1 ustawy: „Rada gminy może ustalać ceny za usługi przewozowe w publicznym transporcie zbiorowym w zakresie zadania o charakterze użyteczności publicznej w gminnych przewozach pasażerskich. W mieście stołecznym Warszawie uprawnienia te przysługują Radzie Warszawy”.
Z powołanego przepisu wynika wyłączna kompetencja rady gminy (miejskiej) do ustalenia opłat (wraz z wszelkimi ulgami od tych opłat) za usługi świadczone przez gminę w ramach lokalnego publicznego transportu zbiorowego. Ustawodawca, przyznając radzie gminy kompetencję do ustalenia przedmiotowych opłat, wprowadził tym samym wymóg ich precyzyjnego i wyczerpującego ustalenia przez organ stanowiący gminy. Nie przewidział jednocześnie możliwości subdelegacji tej kompetencji, w całości albo w części, na organ wykonawczy gminy. Za taką subdelegację kompetencji nie może być uznany w szczególności art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz.U. z 2019 r. poz. 712): „Uprawnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 2, organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego mogą powierzyć organom wykonawczym tych jednostek”. Przepis ten wprowadza ogólną, generalną kompetencję dla rady gminy do określenia wysokości cen i opłat albo sposobu ustalania cen i opłat, m.in. za usługi komunalne o charakterze użyteczności publicznej. Byłby on możliwy do zastosowania w rozpatrywanym przypadku, gdyby w obrocie prawnym nie istniała norma zawarta w art. 50a ust. 1 ustawy. Jest to norma prawna o charakterze szczególnym, ponieważ w sposób szczególny, odrębny od uregulowania zawartego w art. 4 ust. 2 ustawy o gospodarce komunalnej, odnosi się do kwestii regulacji cen i opłat za konkretny rodzaj usługi komunalnej, jaką jest organizowanie przewozów w postaci publicznego lokalnego transportu zbiorowego. Jej szczegółowy charakter powoduje wyłączenie stosowania ogólnej normy odnoszącej się do usług o charakterze użyteczności publicznej, zawartej w art. 4 ust. 2 ustawy o gospodarce komunalnej, w myśl zasady lex specialis derogat legi generali.
Artykuł 50a ust. 1 ustawy jednoznacznie wskazuje na zakres wyłącznej właściwości rady gminy, w wymienionych w tym artykule sprawach opłat za usługi przewozowe, w organizowanym przez gminę publicznym transporcie zbiorowym. Wyłączna właściwość rady gminy oznacza, że kompetencji tych rada nie może przekazać innemu organowi. Podjęcie czynności z tego zakresu przez inny organ sprawi, iż uznane one będą za czynności podjęte bez podstawy prawnej. Organ stanowiący gminy, korzystając z przyznanej mocą art. 50a ust. 1 ustawy kompetencji, jest zobowiązany do uregulowania, w drodze osobnej uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, wszystkich zagadnień dotyczących ustalenia cen za przejazd w publicznym transporcie zbiorowym organizowanym przez gminę, w tym ulg w tych opłatach i przesłankach ich stosowania. Rada miejska nie może, jak to uczyniła w § 5 uchwały, wychodzić poza zakres przyznanej jej kompetencji do ustalenia ww. opłat subdelegując ją, w całości albo w części, na inny organ, czy korzystać z tej kompetencji w sposób wybiórczy.

SPIS TREŚCI

Wydawca: SKIBNIEWSKI MEDIA, Warszawa