Więcej pieniędzy dla warsztatów terapii zajęciowej oraz zakładów aktywności zawodowej
ANALIZY I KOMENTARZE - SAS 5/2022
Rząd planuje zwiększyć kwoty dofinansowania rocznego pobytu jednego uczestnika w warsztatach terapii zajęciowej oraz dofinansowania kosztów rocznego pobytu osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, zatrudnionej w zakładach aktywności zawodowej, co ma poprawić funkcjonowanie tych placówek.
Chodzi o projekt zmian w rozporządzeniu w sprawie algorytmu przekazywania środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych samorządom wojewódzkim i powiatowym, który rząd ma przyjąć w IV kwartale 2022 r.
Dotychczasowe kwoty dofinansowania kosztów rocznego pobytu uczestnika w warsztatach terapii zajęciowej (dalej: WTZ) oraz kwoty dofinansowania kosztów rocznego pobytu osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zatrudnionej w zakładzie aktywności zawodowej (dalej: ZAZ), nie pokrywają wszystkich ponoszonych przez WTZ i ZAZ kosztów działalności.
W przypadku WTZ, zgodnie z § 19 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 marca 2004 r. w sprawie warsztatów terapii zajęciowej (Dz.U. z 2021 r. poz. 2284) do kosztów działalności warsztatu, które mogą być dofinansowywane ze środków PFRON zalicza się między innymi koszty: wynagrodzenia pracowników warsztatu, należnych od pracodawcy składek na ubezpieczenie społeczne pracowników, a także składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Solidarnościowy oraz odpisów na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych – w przypadku ich ponoszenia, koszty wpłat podstawowych oraz wpłat dodatkowych do pracowniczych planów kapitałowych w rozumieniu ustawy o pracowniczych planach kapitałowych, finansowanych przez warsztat, niezbędnych materiałów, energii, usług materialnych i usług niematerialnych związanych z funkcjonowaniem warsztatu, koszty niezbędnych materiałów, energii, usług materialnych i usług niematerialnych związanych z funkcjonowaniem warsztatu, koszty dowozu uczestników lub eksploatacji samochodu, związanej z realizacją programu rehabilitacyjnego i niezbędną obsługą działalności warsztatu, a także koszty materiałów do terapii zajęciowej w pracowniach, w tym w pracowni gospodarstwa domowego. Koszty związane z zatrudnieniem pracowników stanowią nawet 90% wszystkich kosztów działalności ZAZ, które mogą być pokrywane ze środków publicznych (dotacji z PFRON lub z samorządu województwa). Warsztaty mają dużą rotację pracowników, co jest związane ze zbyt niskimi wynagrodzeniami. Dodatkowym problemem jest wzrost cen, między innymi energii, paliw, towarów i usług.
Coroczny wzrost wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę systematycznie zwiększa koszty działalności zakładów, powoduje to bowiem automatycznie wzrost wynagrodzeń pracowników ZAZ.
PROPONOWANE ZMIANY
Celem projektu nowelizacji rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 maja 2003 r. w sprawie algorytmu przekazywania środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych samorządom wojewódzkim i powiatowym (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1605, z późn. zm.) jest zwiększenie wysokości dofinansowania kosztów rocznego pobytu jednego uczestnika w WTZ oraz dofinansowania kosztów rocznego pobytu osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zatrudnionej w ZAZ.
Projekt rozporządzenia podnosi wysokość dofinansowania w WTZ w 2022 r. z kwoty 24 096 zł do kwoty 25 896 zł, do kwoty w wysokości 27 696 zł w 2023 r., 29 496 zł w 2024 r. oraz 31 296 zł w 2025 r. i w latach następnych. Projekt rozporządzenia podnosi również kwotę dofinansowania w ZAZ w roku 2022 z kwoty
27 500 zł do kwoty 28 500 zł, do kwoty 31 000 zł w 2023 i w latach następnych.
Zróżnicowanie wysokości przyrostów dofinansowania środków według algorytmu na jedną osobę zatrudnioną w ZAZ w stosunku do jednego uczestnika w WTZ, wynika z tego, że ZAZ korzystają również z dofinansowania udzielonego przez PFRON do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych, zgodnie z art. 26a ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 573, z późn. zm.) oraz z możliwości korzystania ze środków wypracowanych z działalności wytwórczej lub usługowej, tj. ze sprzedaży wyrobów lub usług.
Aneta Mościcka
prawnik, dziennikarka prawna od 2001 r.
