Rada gminy nie może uprawniać wójta gminy do rozstrzygania wątpliwości związanych z uchwalonym przez nią regulaminem

SĄDY O SAMORZĄDACH - DODATEK BIULETYN SAMORZĄDOWCA 5/2022 

Uchwała Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej Katowicach z dnia 9 czerwca 2022 r., nr 156/XIII/2022

Rada gminy, uprawniając wójta gminy do rozstrzygania wszelkich wątpliwości wynikających z regulaminu udzielania osobom fizycznym dotacji celowej na realizację zadania z zakresu modernizacji źródeł ciepła budynków mieszkalnych i mieszkań własnościowych, przekroczyła kompetencje ustawowe. Rada nie była także uprawnionado tego, aby zobowiązywać ubiegających się o dotacje do składania oświadczeń pod rygorem odpowiedzialności karnej za podanie w ich treści nieprawdy.

Tak wynika z uchwały Kolegium RIO w Katowicach, stwierdzającej nieważność części postanowień uchwały rady gminy w sprawie zasad i trybu postępowania przy udzielaniu osobom fizycznym dotacji celowej na realizację zadania z zakresu modernizacji źródeł ciepła budynków mieszkalnych i mieszkań własnościowych w ramach Programu Ograniczenia Niskiej Emisji.
Jednym z zakwestionowanych przepisów uchwały był § 6 ust. 9 w brzmieniu „wszelkie wątpliwości wynikające z regulaminu rozstrzyga Wójt Gminy”.
Jak podkreśliła RIO, uchwała podejmowana przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, na podstawie art. 403 ust.5 ustawy Prawo ochrony środowiska, jest aktem prawa miejscowego, zawiera bowiem przepisy o charakterze generalnym i abstrakcyjnym, adresowane do ogółu podmiotów. Dla przepisów aktów prawa miejscowego wymagane są wyższe standardy jednoznaczności i określoności, dlatego powinny być one spójne, precyzyjne i czytelne oraz w sposób pełny i kompleksowy wyczerpywać delegacje nałożone przez ustawodawcę. Z przeprowadzonego badania nadzorczego wynika, że rada gminy, uchwalając § 6 ust. 9 regulaminu w ww. brzmieniu, istotnie naruszyła art. 403 ust. 5 ustawy Prawo ochrony środowiska, bowiem pozostawiając w gestii wójta gminy rozstrzyganie wątpliwości związanych z uchwalonym przez nią regulaminem, przekroczyła kompetencje ustawowe.
Ponadto w badanej uchwale zobowiązano wnioskodawców, ubiegających się o dotacje, do złożenia oświadczenia o odpowiedzialności karnej (art. 233 Kodeksu karnego) za podanie w tym oświadczeniu nieprawdy (oświadczenie dotyczy potwierdzenia, że stare źródło ciepła – piec – zostało faktycznie zezłomowane).
Zgodnie z art. 233 § 6 Kodeksu karnego: „Przepisy § 1-3 oraz 5 stosuje się odpowiednio do osoby, która składa fałszywe oświadczenie, jeżeli przepis ustawy przewiduje możliwość odebrania oświadczenia pod rygorem odpowiedzialności karnej”.
Zdaniem RIO w Katowicach, w ustawie Prawo ochrony środowiska, na podstawie której będą udzielane dotacje, jak również w ustawie o finansach publicznych, nie można dopatrzyć się ustawowego upoważnienia do wprowadzenia do przedstawionego wyżej oświadczenia klauzuli: „Świadomy/a odpowiedzialności karnej za podanie w niniejszym oświadczeniu nieprawdy, zgodnie z art. 233 Kodeksu karnego”. W konsekwencji rada gminy bezprawnie nałożyła na wnioskodawców obowiązek składania oświadczeń pod groźbą odpowiedzialności karnej.

SPIS TREŚCI

Wydawca: SKIBNIEWSKI MEDIA, Warszawa