Niedookreślenie warunków udziału w postępowaniu
ZAMÓWIENIA PUBLICZNE - SAS 2 / 2012
Rolą zamawiającego jest dookreślenie warunków udziału w postępowaniu w sposób, który zapewni wybór oferty wykonawcy zdolnego do wykonania zamówienia, nie prowadząc do nieuzasadnionego, z punktu widzenia zasady uczciwej konkurencji, ograniczenia kręgu podmiotów mogących się ubiegać o udzielenie zamówienia. Brak szczegółowego określenia warunków udziału w postępowaniu, wskazanych w art. 22 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, powoduje, że oświadczenie wykonawcy o spełnieniu tych warunków może mieć jedynie charakter pozorny.
Warunki stawiane przez zamawiającego powinny być sformułowane precyzyjnie oraz odpowiednio do przedmiotu zamówienia i jego wartości.
TO WAŻNE
Formułując warunek udziału w postępowaniu, dotyczący doświadczenia posiadanego przez wykonawców, zamawiający określając rodzaj zamówień, których wykonaniem powinien wykazać się wykonawca, nie powinien posługiwać się niżej wskazanymi zapisami:
- „zamówienia o podobnym zakresie do przedmiotu zamówienia”,
- „zamówienia obejmujące swoim rodzajem i wartością przedmiot zamówienia”,
- „podobne do złożonej oferty”.
Powyższe określenia mają charakter nieprecyzyjny i niejednoznaczny, albowiem zamawiający nie doprecyzował co rozumie pod ich pojęciem, co skutkuje powstaniem pewnej dowolności interpretacyjnej.
Rolą zamawiającego jest konkretyzacja i sprecyzowanie warunków udziału w postępowaniu w sposób, który z jednej strony nie utrudnia uczciwej konkurencji, a z drugiej daje wykonawcom pewność, co do jednoznacznej ich interpretacji podczas oceny spełniania warunków.
Zarówno w treści ogłoszenia jak i w postanowieniach SIWZ zamawiający powinien określić warunki udziału w postępowaniu w sposób jednoznaczny, obiektywny i niebudzący wątpliwości, a ocena kwalifikacji wykonawców winna być oparta na jasnych i przejrzystych przesłankach, jakimi kierował się będzie zamawiający.
Zamawiający nie precyzując warunków udziału w przetargu może mieć kłopot z oceną, które zamówienie spełnia określony wymóg, a wykonawcy zainteresowani zamówieniem pozostają w stanie niepewności, czy posiadane przez nich doświadczenie zostanie uznane przez zamawiającego za podobne do przedmiotu zamówienia.
Okoliczność ta może prowadzić do sytuacji, w której ogólny warunek będą spełniać wykonawcy, którzy nie mają praktycznego doświadczenia niezbędnego do należytego wykonania zamówienia. Jednocześnie fakt ten nie będzie stanowić podstawy do wykluczenia takiego wykonawcy z postępowania, albowiem zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Zespołu Arbitrów oraz Krajowej Izby Odwoławczej, niejednoznaczność zapisów SIWZ i wątpliwości związane z różnymi interpretacjami postanowień nie mogą powodować negatywnych konsekwencji dla wykonawcy.
Art. 22 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych określa katalog ogólnych warunków udziału w postępowaniu. Rolą zamawiającego jest dookreślenie warunków udziału w postępowaniu w sposób, który zapewni wybór oferty wykonawcy zdolnego do wykonania zamówienia, nie prowadząc do nieuzasadnionego, z punktu widzenia zasady uczciwej konkurencji, ograniczenia kręgu podmiotów mogących się ubiegać o udzielenie zamówienia.
Określając warunki dotyczące potencjału kadrowego zamawiający powinien precyzyjnie określić i wskazać, jakie osoby uznaje za niezbędne do wykonania zamówienia oraz ich ilość. W ramach poprawnie sformułowanego warunku, zdolność osób do wykonania zamówienia zamawiający powinien określić m.in. poprzez wskazanie odpowiedniego wykształcenia, doświadczenia, kwalifikacji oraz wymaganych przepisami uprawnień. Jednocześnie zamawiający powinien wskazać liczbę osób o wskazanych uprawnieniach, którymi musi dysponować wykonawca, aby mógł ubiegać się o udzielenie zamówienia.
Podobne tezy wyraziła Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 22 stycznia 2009 r. sygn. akt: KIO/UZP 12/09, w którym stwierdzono, między innymi, iż „ … postanowienia, np. ogólnie informujące o konieczności dysponowania osobami niezbędnymi do wykonania zamówienia bez konkretnego wskazania liczby tych osób, ich charakterystyki czy doprecyzowania wymaganych uprawnień, nie mogą być uznane za poprawnie sformułowany warunek udziału w postępowaniu wywołujący skutki prawne w postaci dopuszczenia bądź niedopuszczenia wykonawcy do postępowania.”
NAJCZĘŚCIEJ POPEŁNIANE BŁĘDY
W praktyce udzielania zamówień publicznych często spotykane są błędy związane z niedookreśleniem warunków udziału w przetargu, które dotyczą:
- braku określenia wymaganej wartości wykonanych zamówień, której niewykazanie oznaczałoby niespełnienie warunków udziału w postępowaniu,
- sytuacji, gdy zamawiający, konkretyzując warunek dysponowania osobami zdolnymi do wykonania zamówienia, nie określił iloma osobami o wskazanych uprawnieniach musiał dysponować wykonawca, w sposób nieprecyzyjny podał informacje dotyczące wymaganych uprawnień,
- braku wskazania konkretnych uprawnień (koncesji, zezwolenia, licencji) wymaganych przez zamawiającego na potwierdzenie spełniania warunku udziału w postępowaniu.
Edyta Partyn
