Podatek od nieruchomości od namiotów halowych
FINANSE SAMORZĄDU - SAS 3 / 2012
PYTANIE WÓJTA GMINY:
Na terenie naszej gminy przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą postawił na swoim gruncie dwa obiekty - kina. Obydwa obiekty to namioty halowe kuliste o konstrukcji metalowej rurowej połączonej śrubami, na konstrukcje naciągnięte są dwa rodzaje plandek. Podłoga kasetonowa wykonana jest ze specjalnych profili stalowo-aluminiowych. Konstrukcje namiotów przytwierdzone są do podłoża za pomocą metalowych szpil lub specjalnych balastów. Namioty te nie są trwale z gruntem związane. W obiektach zainstalowane są urządzenia: projektory, system nagłośnieniowy, system oświetleniowy, ekran, serwer, pulpit, ruchome fotele, kompresor, klimatyzacja, piece grzewcze.
Czy wobec tego:
- Namioty halowe kuliste stanowią budowle w świetle art. 1a ust.1 pkt. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych skoro według prawa budowlanego przykrycia namiotowe stanowią tymczasowe obiekty budowlane?
- Od namiotów halowych powinien być płacony podatek od nieruchomości?
- Jeżeli namioty można uznać za budowle, to kto powinien płacić podatek, właściciel budowli czy też właściciel gruntu, na którym usytuowano budowlę?
W przypadku jednego kina właściciel namiotu udostępnił namiot właścicielowi gruntu na podstawie umowy o współpracę zawartej na okres 36 miesięcy, na podstawie której właściciel gruntu będzie prowadził wspólne przedsięwzięcie gospodarcze z właścicielem namiotu polegające na eksploatacji kina oraz rozliczaniu przychodów ze sprzedaży biletów. W naszej ocenie namioty stanowią budowle w świetle ustawy o podatkach i opłatach lokalnych i jako związane z prowadzeniem działalności gospodarczej powinny być opodatkowane podatkiem od nieruchomości. Podatnikiem powinien być właściciel budowli.
ODPOWIEDŹ PRAWNIKA:
Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (dalej: upol) opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają następujące nieruchomości lub obiekty budowlane:
- grunty;
- budynki lub ich części;
- budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Jednocześnie, stosownie do treści art. 1a upol użyte w ustawie określenia oznaczają:
BUDYNEK - obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach;
BUDOWLA - obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, a także urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem;
- grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą (z wyjątkiem budynków mieszkalnych oraz gruntów związanych z tymi budynkami, a także gruntów pod jeziorami, zajętych na zbiorniki wodne retencyjne lub elektrowni wodnych), chyba że przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych.
Z powyższych przepisów wynika jednoznacznie, że o tym, czy w danym przypadku mamy do czynienia z budynkiem lub budowlą lub innym obiektem decydują odpowiednie przepisy Prawa budowlanego. Biorąc pod uwagę treść art. 3 Prawa budowlanego wskazany w pytaniu namiot halowy kulisty jest wprawdzie obiektem budowlanym, natomiast z oczywistych względów nie może być zakwalifikowany do kategorii budynków. Nie jest bowiem trwale związany z gruntem, nie jest wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych, jak również nie posiada fundamentów i dachu.
PRZYKŁADY BUDOWLI
Spór dotyczy możliwości zakwalifikowania tego obiektu do kategorii budowli. Zgodnie z treścią definicji zawartej w art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego przez budowlę należy rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak:
– obiekty liniowe,
– lotniska,
– mosty,
– wiadukty,
– estakady,
– tunele,
– przepusty,
– sieci techniczne,
– wolno stojące maszty antenowe,
– wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe,
– budowle ziemne,
– obronne (fortyfikacje),
– ochronne,
– hydrotechniczne,
– zbiorniki,
– wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne,
– oczyszczalnie ścieków,
– składowiska odpadów,
– stacje uzdatniania wody,
– konstrukcje oporowe,
– nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych,
– sieci uzbrojenia terenu,
– budowle sportowe,
– cmentarze,
– pomniki,
– a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni wiatrowych, elektrowni jądrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.
TYMCZASOWY OBIEKT BUDOWLANY
Z kolei w art. 3 pkt 5 Prawa budowlanego określono, że tymczasowym obiektem budowlanym jest obiekt budowlany przeznaczony do czasowego użytkowania w okresie krótszym od jego trwałości technicznej, przewidziany do przeniesienia w inne miejsce lub rozbiórki, a także obiekt budowlany niepołączony trwale z gruntem, jak: strzelnice, kioski uliczne, pawilony sprzedaży ulicznej i wystawowe, przykrycia namiotowe i powłoki pneumatyczne, urządzenia rozrywkowe, barakowozy, obiekty kontenerowe.
Skoro ustawodawca postanowił, że przez budowlę należy rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, to nie istnieją podstawy do przyjęcia, że tymczasowy obiekt budowlany i budowla zawsze będą stanowić kategorię rozłączną. Tymczasowym obiektem budowlanym jest obiekt budowlany charakteryzujący się określoną cechą, czyli brakiem trwałości lub łatwością demontażu (chociażby z powodu braku cechy trwałego połączenia z gruntem).
Tymczasem obligatoryjną cechę trwałego połączenia z gruntem ustawodawca przypisuje wyłącznie budynkom. W odniesieniu do budowli takiego wymogu już ustawodawca nie stawia, co oznacza, że w określonym przypadku tymczasowym obiektem budowlanym może być także budowla. Należy uznać, że tymczasowe obiekty budowlane zasadniczo stanowią jedynie określoną postać obiektów budowlanych i mogą mieścić się w kategoriach zarówno „budynków” jak i „budowli”.
W ORZECZNICTWIE NSA
Powyższe stanowisko potwierdza zarówno orzecznictwo sądowoadministracyjne, jak i literatura przedmiotu. W uzasadnieniu wyroku z dnia 13 stycznia 2009 r., sygn. akt II FSK 1392/07 NSA stwierdził, że skoro z brzmienia przepisu art. 3 pkt 1 Prawa budowlanego wynika, że wyliczenie zawarte w tym przepisie („budynek”, „budowla”, „obiekt małej architektury”) ma charakter wyczerpujący, to każdy obiekt budowlany można zaliczyć do którejś z trzech wymienionych kategorii. Również przedstawiciele doktryny opowiadają się za tym, że tymczasowe obiekty budowlane są tylko pewną odmianą w zbiorze wszystkich obiektów budowlanych. (Prawo budowlane. Komentarz., praca zbiorowa pod red. Z. Niewiadomskiego, Wydawnictwo C. H. BECK, Warszawa 2007 r., str. 40 i 53).
NAMIOTY HANDLOWE TO BUDOWLE
W związku z powyższym, w niniejszym przypadku należy przychylić się do stanowiska pytających o zakwalifikowaniu spornych obiektów do kategorii budowli, także w rozumieniu przepisów podatkowych.
Odnosząc się do wątpliwości dotyczących zakresu podmiotowego podatku od nieruchomości należy wyjść od treści art. 3 ust. 1 pkt 1 upol, zgodnie z którym podatnikiem podatku od nieruchomości są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, będące właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych.
WŁAŚCIEL BUDOWLI PODATNIKIEM
Zgodzić się zatem również należy ze stanowiskiem, iż podatnikiem podatku w niniejszym przypadku powinien być właściciel budowli.
Nie zmienia tego stanowiska również fakt zawarcia określonej umowy między właścicielem budowli, a właścicielem gruntu, skoro ustawa wprost wskazuje jedynie na właściciela obiektu budowlanego. Umowa ta nie powoduje, że namiot stal się przedmiotem posiadania samoistnego właściciela gruntu. Posiadanie to ma charakter ewidentnie zależny, a sama umowa służy wyłącznie wzajemnym rozliczeniom w prowadzonej działalności gospodarczej. Jednocześnie budowla, służąca prowadzonej działalności gospodarczej, nie stanowi części składowej gruntu. Z treści pytania wynika, że obydwie budowle są związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, w związku z czym podstawę opodatkowania należy wywieść z art. 4 ust. 1 pkt 3 upol.
Janusz Groński
Podstawa prawna:
– Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 ze zm.)
– Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 ze zm.)
