Spadek jako dochód własny gminy
FINANSE SAMORZĄDU - SAS 8 / 2011
PYTANIE NACZELNIKA:
Czy zapisany w testamencie spadek może być zgodnym z prawem źródłem dochodów gminy?
ODPOWIEDŹ PRAWNIKA:
Dla udzielanej odpowiedzi na zadane pytanie zasadnicze zastosowanie będą miały przepisy ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.
W myśl art. 4 ust. 1 pkt 5 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego źródłami dochodów własnych gminy są m.in. spadki na rzecz gminy.
Stosownie do art. 941 ustawy Kodeks cywilny, rozrządzić majątkiem na wypadek śmierci można jedynie przez testament. Dodatkowo wyjaśnić można, że spadkodawca może sporządzić testament w ten sposób, że napisze go w całości pismem ręcznym, podpisze i opatrzy datą. Testament może być też sporządzony w formie aktu notarialnego. Kodeks cywilny przewiduje także możliwość sporządzenia testamentu w ten sposób, że spadkodawca może w obecności dwóch świadków oświadczyć swoją ostatnią wolę ustnie wobec wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starosty, marszałka województwa, sekretarza powiatu albo gminy lub kierownika urzędu stanu cywilnego. Wówczas oświadczenie spadkodawcy spisuje się w protokole z podaniem daty jego sporządzenia. Protokół odczytuje się spadkodawcy w obecności świadków. Protokół powinien być podpisany przez spadkodawcę, przez osobę, wobec której wola została oświadczona oraz przez świadków. Jeżeli spadkodawca nie może podpisać protokołu, to należy zaznaczyć w protokole ze wskazaniem przyczyny braku podpisu.
Odpowiadając na pytanie, jeśli wolą spadkodawcy było rozporządzenie majątkiem w ten sposób, że sporządzając testament zapisał swój majątek gminie, to brak jest przeszkód prawnych do tego, aby gmina przyjęła taki majątek i potraktowała go jako dochód własny. Jednocześnie, dla zupełności udzielanej odpowiedzi, zasygnalizować należy, że pewną wątpliwość może wzbudzać sytuacja, w której testator sporządziłby testament w ostatniej z wyżej wymienionych form. Stąd też, jeśli to możliwe, należy unikać tej formy w przypadku, gdy nabycie spadku nastąpić ma na rzecz pytającego.
Monika Truksa
Podstawa prawna:
– Ustawa z dnia z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (jednolity tekst: Dz. U. z 2010r., Nr 80. poz. 526 ze zm.)
