Po odwołaniu skarbnika
PRAWO PRACY - SAS 8 / 2011
PYTANIE SEKRETARZA:
Z dniem 31.03.2011 r. odwołano pracownika, przebywającego od 1.03.2011 r. na zwolnieniu lekarskim, z funkcji skarbnika gminy. Okres zasiłkowy 182 dni upływa 30.09.2011 r. Osoba w czasie zwolnienia lekarskiego złożyła wniosek o rentę. Renta została jej przyznana na okres 1 roku. Czy w związku z zakończeniem okresu zasiłkowego od dnia 1.10.2011 r. pracownikowi będzie biegł okres 3-miesięcznego wypowiedzenia? Czy w okresie wypowiedzenia wójt może zobowiązać pracownika do wykorzystania zaległego i bieżącego urlopu? Czy pracownikowi będzie przysługiwała odprawa rentowa?
ODPOWIEDŹ PRAWNIKA:
I. W niniejszej sprawie zastosowanie może znaleźć art. 53 § 1 pkt 1 lit b Kodeksu pracy. Przepis ten stanowi, że pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową.
Zgodnie z art. 8 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, okres pobierania z tego tytułu zasiłku trwa nie dłużej niż 6 miesięcy, a jeżeli niezdolność została spowodowana gruźlicą – nie dłużej niż 9 miesięcy. W myśl art. 11 ust. 5 tej ustawy, za miesiąc uważa się 30 dni. W związku z powyższym, niezdolność do pracy powinna trwać 180 dni i 270 dni przy gruźlicy. Zasiłek chorobowy może być ponadto przedłużony o dalsze 3 miesiące, jeżeli po upływie okresu zasiłkowego ubezpieczony jest nadal niezdolny do pracy z powodu choroby, a dalsze leczenie lub rehabilitacja rokują odzyskanie zdolności do pracy. Należy jednak podkreślić, że przedłużenie okresu ochronnego uzasadnia jedynie przedłużony zasiłek chorobowy (nie dotyczy uzyskania świadczenia rehabilitacyjnego).
Należy jednak podkreślić, że art. 53 § 1 pkt 1 lit b k.p. nie stanowi obligatoryjnego obowiązku rozwiązania w tym trybie stosunku pracy (bez wypowiedzenia), co wynika z użytego w tym przepisie zwrotu „może”. Rozwiązanie w tym trybie stosunku pracy powoduje, że pracodawca zobowiązany jest wypłacić pracownikowi wynagrodzenie za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Gdy pracodawca nie zdecydował się rozwiązać stosunku pracy w tym trybie i rozwiązałby go za wypowiedzeniem (art. 32 i nast. k.p.), to wówczas mógłby zobowiązać pracownika do wykorzystania zaległego i bieżącego urlopu w okresie wypowiedzenia.
II. Przepis art. 38 ust. 3 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. Nr 113, poz. 1458) stanowi, że w związku z przejściem na rentę z tytułu niezdolności do pracy, pracownikowi samorządowemu przysługuje jednorazowa odprawa. Jej wysokość uzależniona jest od okresu zatrudnienia. Zdarzeniem prawnym, z którym ustawodawca łączy powstanie prawa do odprawy emerytalnej, jest ustanie stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę lub rentę. Do przejścia na rentę konieczne jest nabycie przez pracownika prawa do jednego z tych świadczeń, a następnie rozwiązanie stosunku pracy. Bez zmiany statusu pracowniczego na status emeryta lub rencisty nie może być mowy o przejściu na rentę. Zatem, nabycie tego świadczenia (renty) i ustanie stosunku pracy, stanowi warunek zmiany statusu pracowniczego na status rencisty (por. B. Wagner, „Kodeks pracy – komentarz”, 367, Wyd. dddk Gdańsk, Wyd. 2).
Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 9 stycznia 2001 r., sygn. I PKN 172/00 (opubl. OSNP 2002/16/380, PiZS 2001/11/42) uznał, że pracownik samorządowy nabywa prawo do odprawy pieniężnej przy przechodzeniu na emeryturę (analogicznie rentę), co znaczy, że do nabycia tego prawa wystarczające jest przejście na emeryturę (rentę) pozostające w związku czasowym z ustaniem zatrudnienia.
Jeżeli zatem zostaną spełnione ww. przesłanki, bez względu na tryb rozwiązania stosunku pracy z pracownikiem, który przeszedł na rentę, pracodawca zobowiązany jest wypłacić temu pracownikowi odprawę rentową.
WEDŁUG SĄDU:
Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 9 stycznia 2001 r., sygn. I PKN 172/00 (opubl. OSNP 2002/16/380, PiZS 2001/11/42) uznał, że pracownik samorządowy nabywa prawo do odprawy pieniężnej przy przechodzeniu na emeryturę (analogicznie rentę), co oznacza, że do nabycia tego prawa wystarczające jest przejście na emeryturę (rentę) pozostające w związku czasowym z ustaniem zatrudnienia.
Sławomir Pyźlak
