Charakter prawny niwelacji terenu
POWIATOWA ADMINISTRACJA ZESPOLONA - SAS 9 / 2011
Wykonywanie przez inwestora określonych czynności składających się na szeroko pojęty proces budowlany może przełożyć się na odpowiednią reakcję organów nadzoru budowlanego, w zależności od charakteru tych czynności oraz terminu ich rozpoczęcia w odniesieniu do daty uzyskania ostatecznej decyzji zezwalającej na budowę. Nie wszystkie bowiem czynności inwestora mogą zostać uznane za rozpoczęcie budowy, np. polegające na przywiezieniu niektórych materiałów.
W kontekście powyższego należy ustalić zakres pojęciowy niwelacji terenu. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na definicję ustawową budowy oraz definicję robót budowlanych, zawarte w art. 3 pkt 6 i 7 Prawa budowlanego. Zgodnie z ww. przepisami przez budowę należy rozumieć wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego, natomiast pod pojęciem robót budowlanych ustawodawca umieścił budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego.
Niwelacja terenu polega na wyrównaniu powierzchni gruntu rodzimego oraz odpowiedniego ukształtowania jej powierzchni stosownie do zamierzeń dalszego wykorzystania działki. Niwelacja terenu może wprawdzie stanowić wstępny etap dalszych robót budowlanych polegających na budowie obiektu budowlanego i w takim przypadku niwelacja terenu stanowi rodzaj prac przygotowawczych, koniecznych do rozpoczęcia inwestycji. Ustawa wprost stanowi, że pracami przygotowawczymi jest wykonanie niwelacji terenu (art. 41 ust. 1 pkt 2 Prawa budowlanego). Co jednak istotne z punktu widzenia ewentualnej odpowiedzialności inwestora art. 41 ust. 1 Prawa budowlanego stwierdza, że rozpoczęcie budowy następuje z chwilą podjęcia prac przygotowawczych na terenie budowy, zaś w ust. 3 określa, iż prace przygotowawcze mogą być wykonywane tylko na terenie objętym pozwoleniem na budowę lub zgłoszeniem. W rezultacie wykonywanie niwelacji terenu, w celu dalszego prowadzenia inwestycji przed uzyskaniem ostatecznej decyzji zezwalającej na budowę, jest traktowane w świetle przepisów jako samowola budowlana i może skutkować podjęciem odpowiednich działań przez organy nadzoru budowlanego.
NIWELACJA
Niwelacja terenu polega na wyrównaniu powierzchni gruntu rodzimego oraz odpowiedniego ukształtowania jej powierzchni stosownie do zamierzeń dalszego wykorzystania działki.
Powstaje jednak pytanie, jak traktować sytuację, w której osoba wykonuje wyłącznie niwelacje terenu, które nie stanowią prac przygotowawczych będących wstępnym etapem realizacji zamierzenia inwestycyjnego. Jak się przyjmuje w orzecznictwie sądowoadministracyjnym w takiej sytuacji obowiązkiem organu nadzoru jest dokonanie oceny, co jest zamiarem osoby dokonującej zgłoszenie w świetle odpowiednich przepisów Prawa budowlanego. Przyjmuje się bowiem, że prace polegające wyłącznie na wyrównywaniu terenu działki, usuwaniu nadmiaru ziemi, śmieci itp. nie stanowią robót budowlanych podlegających przepisom Prawa budowlanego (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 listopada 2003 r. sygn. akt IV SA 1131/02).
Janusz Groński
Podstawa prawna:
– Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 ze zm.)
