Czy akta administracyjne stanowią informację publiczną?

POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE - SAS 1 / 2015

Zgodnie z art. 73 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego (dalej: k.p.a.) strona ma prawo wglądu w akta sprawy, sporządzania z nich notatek, kopii lub odpisów. Prawo to przysługuje również po zakończeniu postępowania. Ponadto strona może żądać uwierzytelnienia odpisów lub kopii akt sprawy lub wydania z akt sprawy uwierzytelnionych odpisów, o ile jest to uzasadnione ważnym interesem strony (art. 73 § 2 k.p.a.).

W świetle powyższego nie ulega wątpliwości, że prawo dostępu do akt administracyjnych oraz sporządzania z nich kopii, notatek etc. posiada osoba, której przysługuje status strony w rozumieniu art. 28 i nast. k.p.a. Powstaje jednak zasadnicza wątpliwość dotyczą możliwości udostępnienia akt innym osobom, które powołują się nie na swój interes prawny, lecz dostęp do informacji publicznej.
W orzecznictwie sądowoadministracyjnym przyjmuje się, że akta administracyjne, jako zbiór dokumentów zgromadzonych i wytworzonych przez organy administracji publicznej, bez względu na ich rodzaj i charakter, zawierają informację o jego działalności i stanowią informację publiczną. W aktach mogą wprawdzie znajdować się również dokumenty niewytworzone przez organ administracji publicznej i niezwiązane z rozstrzyganiem spraw, stąd obowiązkiem organu jest ustalenie, czy określony dokument może zostać udostępniony na podstawie ustawy o dostępie do informacji publicznej.
Żądanie udostępnienia informacji publicznej należy przy tym zasadniczo odróżnić od żądania udostępnienia akt administracyjnych na zasadach przewidzianych w art. 73–74 k.p.a.
Decyzje pozostające w posiadaniu organu administracji publicznej mogą znajdować się w aktach administracyjnych albo poza nimi. Jeżeli nawet zawierają tzw. dane wrażliwe, mogą zostać udostępnione w kserokopii, z której usuwa się takie elementy. Wyłączenie pewnych danych ze względu na ochronę informacji niejawnych, ochronę innych tajemnic ustawowo chronionych, prywatność osoby fizycznej czy też tajemnicę przedsiębiorcy z treści udostępnianej informacji publicznej nie powoduje przy tym nadania tej informacji charakteru informacji przetworzonej. Takie stanowisko zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z dnia 28 marca 2011 r., sygn. akt II SAB/Kr 13/11.

Żądanie udostępnienia informacji publicznej należy zasadniczo odróżnić od żądania udostępnienia akt administracyjnych na zasadach przewidzianych w art. 73–74 k.p.a.

Paweł Groński

– Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r., poz. 782)
– Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 267 ze zm.)

SPIS TREŚCI

Wynagrodzenie dla ponownie wybranego burmistrza

TEMAT MIESIĄCA - SAS 1 / 2015

OPIS SYTUACJI

Burmistrz miasta i gminy zostaje wybrany na nową kadencję, na kolejnych sesjach rady nie przedstawia projektu uchwały w sprawie swojego wynagrodzenia, stwierdzając, że obowiązuje uchwała z poprzedniej kadencji rady gminy.

PYTANIE SEKRETARZA GMINY

Jakie stanowisko powinna zająć w tej sytuacji przewodnicząca rady i na jakiej podstawie powinno być naliczone wynagrodzenie burmistrza za miesiąc grudzień 2014 roku i ewentualnie kolejne miesiące?

ODPOWIEDŹ PRAWNIKA

W przypadku wyboru burmistrza na nową kadencję konieczne jest podjęcie przez radę gminy nowej uchwały w sprawie jego wynagrodzenia. W tej sytuacji rada gminy powinna dążyć do jak najszybszego podjęcia uchwały w sprawie wynagrodzenia burmistrza nowej kadencji i składników tego wynagrodzenia. Do czasu podjęcia tej uchwały nowo wybrany burmistrz powinien otrzymywać wynagrodzenie naliczane w oparciu o dotychczasową uchwałę.

Zgodnie z art. 18 ust. 2 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym (zwanej dalej u.s.g.) do wyłącznej właściwości rady gminy należy ustalanie wynagrodzenia wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Powyższa kompetencja rady gminy znajduje również potwierdzenie w art. 8 ust. 2 ustawy o pracownikach samorządowych (zwanej dalej u.p.s.) stanowiącym, że wynagrodzenie wójta (burmistrza) ustala rada gminy w drodze uchwały.

STOSUNEK PRACY BURMISTRZA Z GMINĄ

Udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy wybór burmistrza na kolejną kadencję skutkuje obowiązkiem podjęcia przez radę gminy nowej uchwały w przedmiocie wynagrodzenia burmistrza, wymaga analizy stosunku prawnego łączącego burmistrza z gminą. Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 1 lit c u.p.s. stosunek pracy wójta (burmistrza) następuje obligatoryjnie na podstawie wyboru. W świetle art. 73 ust. 1 Kodeksu pracy (zwanego dalej k.p.) nawiązanie stosunku pracy następuje na podstawie wyboru, jeżeli z wyboru wynika obowiązek wykonywania pracy w charakterze pracownika. Artykuł 73 ust. 2 k.p. stanowi z kolei, że stosunek pracy z wyboru rozwiązuje się z wygaśnięciem mandatu. Na podstawie ostatniej z przywołanych regulacji należy dojść do wniosku, że stosunek pracy na podstawie wyboru jest stosunkiem pracy na czas określony, tj. na czas sprawowania mandatu.
W przypadku ponownego wyboru tej samej osoby na stanowisko burmistrza nie dochodzi do przedłużenia dotychczasowego, lecz do nawiązania nowego stosunku pracy. Z tego względu konieczne jest ponowne ustalenie wysokości wynagrodzenia burmistrza.

KONIECZNOŚĆ NOWEJ UCHWAŁY

Rada gminy powinna zatem dążyć do jak najszybszego podjęcia nowej uchwały w sprawie wynagrodzenia burmistrza. Warto również wskazać, że burmistrz nie jest jedyną osobą posiadającą inicjatywę uchwałodawczą i rada gminy nie jest zobligowana do oczekiwania na przedstawienie przez burmistrza projektu uchwały dotyczącego jego wynagrodzenia. Inicjatywa uchwałodawcza w radach gminy należy do materii regulowanej przepisami statutu gminy. Zgodnie z § 35 statutu gminy z inicjatywą uchwałodawczą, poza burmistrzem, mogą wystąpić:

  • komisje rady gminy;
  • klub radnych;
  • co najmniej 3 radnych.

ROLA PRZEWODNICZĄCEGO RADY GMINY

Trudno natomiast, zgodnie z treścią pytania, doszukiwać się w omawianym przypadku konkretnych obowiązków przewodniczącego rady gminy. Warto przypomnieć, że zgodnie z wyżej przywołanym art. 8 ust. 2 u.p.s. przewodniczący rady gminy wykonuje wobec burmistrza czynności z zakresu prawa pracy związane z nawiązaniem i rozwiązaniem stosunku pracy, jednakże wszelkie uprawnienia i obowiązki związane z ustaleniem wynagrodzenia burmistrza ustawodawca przekazał do wyłącznej kompetencji rady gminy.

PRZED NOWĄ UCHWAŁĄ

Brak podjęcia nowej uchwały w przedmiocie wynagrodzenia burmistrza nie pozbawia go oczywiście prawa do wynagrodzenia za wykonaną pracę. Dlatego należy przyjąć – za milczącą zgodą obu stron stosunku pracy – że ostatnia uchwała podjęta w czasie poprzedniej kadencji zachowuje moc prawną do czasu podjęcia kolejnej zwiększającej lub zmniejszającej przyznane wynagrodzenie burmistrza. Do czasu podjęcia nowej uchwały wynagrodzenie burmistrza powinno być obliczane na podstawie uchwały dotychczasowej.

Michał Pęczkowski

PODSTAWA PRAWNA
– Ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 594)
– Ustawa z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. z 2008 r. nr 223, poz. 1458 ze zm.)
– Ustawa z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.)

SPIS TREŚCI

Śmieci - wyzwanie czy kula u nogi samorządu

Z SAMORZĄDU - SAS 1 / 2015

1 lipca 2011 r. została uchwalona ustawa o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw, która, wzorując się na doświadczeniach innych krajów europejskich, zmienia dotychczasowy system gospodarowania odpadami  komunalnymi w Polsce. Nowy system zakłada, że samorząd powinien być odpowiedzialny za odebranie i właściwe zagospodarowanie odpadów. To gmina ma wpływ na każdy z jego elementów i dzięki temu może kształtować sposób gospodarowania odpadami komunalnymi na swoim terenie. Każda gmina respektując zapisy ustawy zobligowana była do organizacji systemu gospodarki odpadami komunalnymi, zgodnie z zapisami ustawy oraz z uwarunkowaniami miejscowymi.

Jak nowy system gospodarowania odpadami komunalnymi funkcjonuje na terenie Gminy Kurzętnik? Nasz samorząd od 2008 r. jest członkiem Związku Gmin Regionu Ostródzko-Iławskiego „Czyste Środowisko”, który realizuje zadania gminy w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi w oparciu o znowelizowaną ustawę.
Przed wprowadzeniem tzw. rewolucji śmieciowej nasza gmina bardzo aktywnie uczestniczyła w uruchomianiu nowego systemu gospodarki odpadami komunalnymi. Podjęto działania informacyjne, propagujące wśród lokalnej społeczności nowy system. We wszystkich sołectwach zorganizowano zebrania wiejskie poświęcone tej tematyce, rozpowszechniono ulotki, w których wskazano podstawowe założenia i zasady funkcjonowania nowego systemu, przekazano mieszkańcom nowy Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie gminy.

ZRÓŻNICOWANE STAWKI

W celu zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości z obszaru gmin wchodzących w skład Związku, podjęto komplet uchwał w zakresie funkcjonowania nowego systemu, obejmując zasięgiem zarówno nieruchomości zamieszkałe, jak i niezamieszkałe. Ustalono zróżnicowane stawki. W przypadku nieruchomości zamieszkałych opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi naliczana jest od liczby osób zamieszkujących nieruchomość. Obowiązujące stawki to: 9 zł brutto od osoby/m-c, jeżeli właściciel nieruchomości nie segreguje odpadów oraz 7 zł brutto od osoby/m-c, gdy odpady są zbierane w sposób selektywny. W przypadku nieruchomości niezamieszkałych opłata za gospodarowanie odpadami uzależniona jest od ilości wytwarzanych odpadów, wysokość stawki zależy od pojemności pojemnika.

POLITYKA PRORODZINNA

Wychodząc naprzeciw polityce prorodzinnej zapewniono pomoc rodzinom wielodzietnym wprowadzając dopłaty do opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi na 3 i każde kolejne dziecko małoletnie, dziecko bez względu na wiek, które otrzymuje zasiłek pielęgnacyjny lub rentę socjalną oraz dziecko uczące się do 25 roku życia. Ponadto na terenie Związku Gmin wyznaczono punkty poboru opłat w drodze inkasa, gdzie można uiszczać opłatę śmieciową bez dodatkowej prowizji, dostępne są również tzw. książeczki wpłat.

SYSTEM GOSPODARKI ODPADAMI

W ramach nowego systemu gospodarki odpadami teren działania Związku Gmin podzielony został na 5 sektorów. Gmina Kurzętnik należy do 3 sektora. Związek Gmin posiada nowoczesną infrastrukturę tzn. Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych – będący obecnie instalacją regionalną – (sortownia, kompostownia) oraz 3 stacje przeładunkowe w gminach: Zalewo, Kurzętnik, Iława. Podstawowym elementem technologicznym stacji przeładunkowych są wiaty rozładunku odpadów i boksy na surowce wtórne, punkt gromadzenia odpadów problemowych, plac kompostowania selektywnie zebranych odpadów zielonych. Zakład Gospodarki Komunalnej w Kurzętniku Sp. z o.o., odbiera odpady z nieruchomości z terenu naszej gminy raz na dwa tygodnie. Terminy odbioru odpadów przedstawione są w formie harmonogramu, który na bieżąco udostępniany jest społeczności lokalnej.
Na terenie gminy od wielu lat funkcjonuje system selektywnej zbiórki odpadów w systemie pojemnikowym – gniazdowym z podziałem na frakcje: tworzywa sztuczne, szkło białe i kolorowe, papier (budynki wielorodzinne). Dodatkowo na terenie gminy rozmieszczone są pojemniki służące do zbiórki przeterminowanych leków, zużytych baterii i akumulatorów oraz systematycznie ogłaszane są zbiórki zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, odpadów wielkogabarytowych, zużytych opon. Od września 2014 r. mieszkańcy wyselekcjonowane odpady komunalne mogą również samodzielnie nieodpłatnie przekazać do lokalnej stacji przeładunkowej. Są tam także zbierane tworzywa sztuczne, szkło, metale, papier, odpady budowlane i rozbiórkowe, wielkogabarytowe, odpady zielone i odpady problemowe.

DANE

Zgodnie z danymi uzyskanymi ze Związku Gmin (stan na III kwartał 2014 r.) łącznie z terenu Gminy Kurzętnik złożonych zostało 2196 deklaracji obejmujących 7344 osób, co z kolei stanowi 80,50 % w stosunku do osób zameldowanych (9124 os.). Spośród złożonych deklaracji efektywność należności jest na poziomie 87 %. Ze złożonych deklaracji wynika, iż mieszkańcy naszej gminy segregują odpady w 49,77%.
Wzrasta zarówno świadomość ekologiczna mieszkańców Gminy Kurzętnik, jak i wiedza na temat zasad segregacji. Niestety występują jednak wciąż sytuacje umieszczania w ogólnodostępnych pojemnikach do segregacji, zmieszanych odpadów komunalnych, a także pozostawiania odpadów obok tych pojemników mimo tego, iż nie są one zapełnione. Należy kontynuować działania z zakresu edukacji ekologicznej, w szczególności w obszarze zasad segregacji, konieczności zgniatania opakowań przed umieszczaniem ich w pojemnikach oraz zachowania czystości wokół pojemników.
Zmiany w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi przynoszą oczekiwane efekty. Odpady odbierane są od właścicieli nieruchomości i odpowiednio zagospodarowywane w zakładzie unieszkodliwiania. Właściciele nieruchomości skoro i tak muszą obowiązkowo płacić za wywóz odpadów, przekazują firmie wywozowej znaczne ich ilości, dzięki temu mniej odpadów jest spalanych w domowych piecach.
Przed nami jeszcze dużo pracy zarówno w celu objęcia wszystkich właścicieli nieruchomości systemem zbierania odpadów, jak i ciągłego edukowania społeczeństwa. Efektem tych działań powinno być zwiększenie poziomu odpadów selektywnie zbieranych i osiągnięcie wymaganych poziomów ich odzysku i recyklingu. Spełnieniu tych oczekiwań sprzyja zapewnienie odpowiedniej liczby ogólnodostępnych pojemników do segregacji oraz możliwość przekazania przez właścicieli posesji wysegregowanych odpadów bezpośrednio do lokalnej stacji przeładunkowej. Nowe regulacje pozwalają na kompleksowe objęcie i rozwiązanie problemu gospodarki odpadami, dzięki temu zapewne mniej odpadów trafi do lasów czy przydrożnych rowów. Niewątpliwie przyczyni się to do poprawy ochrony wartości przyrodniczych i krajobrazowych Gminy Kurzętnik.

Wojciech Dereszewski

SPIS TREŚCI

Zasada zrównoważenia budżetu w średnim okresie zamiast art. 243

ANALIZY - SAS 1 / 2015

Forum Od-nowa

Sytuacja finansowa wspólnot stale się pogarsza. Rozwiązaniem nie jest modyfikacja art. 243 ustawy o finansach publicznych, ale zmiana całego fundamentu myślenia o długu samorządów.

Wady nowej reguły fiskalnej są powszechnie znane. Wielokrotnie były przedmiotem dyskusji i publikacji. Wyznaczając limit obciążenia budżetu samorządowego spłatami zadłużenia, skomplikowany wzór opiera się na średniej nadwyżce operacyjnej z okresu 3 lat. Bazuje na danych historycznych, uniemożliwia rolowanie długu w celu obniżenia jego kosztu odsetkowego, zawiera wyłączenia unijne i pozwala na poprawianie relacji sprzedażą majątku.

KAPITAŁ SPOŁECZNY I LUDZKI

Indywidualny wskaźnik obsługi zadłużenia wyrasta z przekonania, że źródłem rozwoju każdej wspólnoty są inwestycje infrastrukturalne. Dzieje się tak, bo w polskich finansach komunalnych od dawna dominuje pogląd, że dług sam w sobie nie jest zły, o ile służy zwiększeniu wartości majątku. Tymczasem w nowej rzeczywistości gospodarczej źródłem rozwoju staje się przede wszystkim kapitał społeczny i ludzki. Nie chodzi tu o przekreślanie znaczenia inwestycji, ale racjonalizację. Wpadliśmy bowiem w swoisty ich kult. Efektem ubocznym takiego stanu rzeczy jest tworzenie długu.
Tymczasem inwestycje to nie najważniejszy aspekt, jaki powinien być brany pod uwagę przy namyśle nad zasadami zadłużania się samorządów. Zapomina się, że perspektywy rozwoju wspólnoty nie wyznaczają najbliższe zaplanowane działania – wyraz aspiracji mieszkańców. Nie zakreśla jej też wieloletnia prognoza finansowa (WPF) JST sporządzana na okres 4 lat. Wspólnota ma także swój wymiar międzygeneracyjny. Współtworzą ją kolejne pokolenia. By dana jednostka mogła funkcjonować, musi mieć mieszkańców zdolnych do jej stałego finansowania. Tymczasem, jak podaje GUS w prognozie demograficznej, w 2035 r. ludność Polski spadnie do 35,7 mln osób. GUS prognozuje też, że na koniec 2020 r. będzie nas o milion mniej. W dodatku dane mogą nie uwzględniać ok. 2 mln polskiej emigracji.

SOLIDARNOŚĆ Z KOLEJNYMI POKOLENIAMI

Czy stawiając na pełną absorpcję środków unijnych w Perspektywie Finansowej 2014-2020, możemy zgodzić się na rozluźnienie reguły fiskalnej zapisanej w art. 243? Przecież nie zapobiega ona systematycznemu wzrostowi zadłużenia każdego z samorządów, który był w stanie wypracowywać nadwyżkę operacyjną. A do tego wręcz skłania do wydłużenia okresu spłaty długu, nawet na wiele dziesiątków lat. Gdzie więc tu solidarność z następnymi pokoleniami? Prognoza GUS pokazuje szybkie starzenie się społeczeństwa i istotny spadek dzietności Polaków. Choćby w tym kontekście nowy wskaźnik zadłużenia jest niejako „niemoralny”: przesuwa tylko problem spłaty długu samorządowego na kolejne pokolenia, które mogą okazać się jeszcze słabsze ekonomicznie od obecnych.
Zasada solidarności międzygeneracyjnej, perspektywa starzejącego się społeczeństwa przy nieuniknionym wyludnianiu się obszarów peryferyjnych, wysoki poziom migracji młodych ludzi, a także nieodległy kres istotnej pomocy unijnej nakazuje dokonać głębokiej redefinicji reguł fiskalnych w samorządach, zamiast uciekania się do kosmetycznych zmian w art. 243. W tym celu należy ustanowić zasadę zrównoważenia wydatków w średnim okresie i równocześnie zrezygnować z indywidualnego wskaźnika obsługi zadłużenia. Dodawana do ustawy o finansach publicznych nowa reguła fiskalna powinna stanowić, że jeżeli w danym roku wydatki samorządu są wyższe niż dochody, deficyt ten powinien być skompensowany taką samą nadwyżką budżetową nie później niż w dwóch kolejnych latach budżetowych. Organ stanowiący najpóźniej w drugim roku po wystąpieniu deficytu budżetu tej jednostki podejmuje uchwałę budżetową w kształcie pozwalającym na zachowanie powyższej reguły.
Aby zasada zrównoważenia budżetu w średnim okresie stała się spójnym elementem systemowym finansów publicznych, ważnych modyfikacji wymagają przepisy o WPF. Jej elementem powinien być dla każdego roku limit wydatków, a nie tylko jego prognoza. Będzie to pułap wydatków podlegający aktualizacji wraz z każdym kolejnym rokiem budżetowym, gdyż WPF ma charakter kroczący. Fakt, że limit wydatków dla pierwszego roku budżetowego będzie „powtórzony” także w WPF, należy zaakcentować w zasadzie określającej zakres zgodności WPF z budżetem. Równocześnie, by potwierdzić, że zawarta w WPF łączna kwota wydatków dla danego roku ma charakter limitu, należy wprowadzić regułę analogiczną, jak dla wydatków budżetu samorządu (vide: art. 52 ust. 1 pkt 2 ustawy o finansach publicznych).
W efekcie tej zmiany w samorządach powinna obowiązywać jedynie zasada zrównoważenia budżetu w części operacyjnej (obecny art. 242) oraz zasada zrównoważenia budżetu w średnim okresie.
Sformułowana propozycja nowej reguły fiskalnej nie odbiera samorządom prawa do zadłużania się. Byłoby to nierealistyczne i niezgodne z zapisami Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego. Skłania jednak do większej ostrożności przy podejmowaniu ważnych ekonomicznie decyzji. W podobnym kierunku ewoluowały reguły fiskalne m.in. w Finlandii, Holandii, Islandii, Szwajcarii i Szwecji. Udział inwestycji w budżetach tamtejszych samorządów jest na niewysokim poziomie, a tego samego można spodziewać się w odniesieniu do Polski po zredukowaniu przy pomocy środków unijnych najpoważniejszych zapóźnień infrastrukturalnych.
Dodatkiem do zaproponowanej zasady mogłoby być wprowadzenie obowiązku organizowania referendum lokalnego w sytuacji, gdy koszt planowanej inwestycji przekroczy 20% budżetu JST. Być może zapobiegłoby to wielu inwestycjom o nieprzemyślanych konsekwencjach i wyposażyło obywateli w realne prawo do współdecydowania o finansach własnego samorządu.
Zasada zrównoważenia budżetu powinna zacząć obowiązywać w końcowym etapie Perspektywy Finansowej 2014-2020, tj., gdy samorządy zakontraktują już większość z przeznaczonych dla nich środków. Powinny przy tym pamiętać, że po wyczerpaniu się tych zasobów przyjdzie im utrzymywać poczynione inwestycje już z własnej kieszeni.

SPIS TREŚCI

Przegląd legislacyjny

Dz.U. z 2014 r. poz. 1566, 1585, 1689, 1722

MASZYNIŚCI

Od 28 listopada 2014 r. obowiązuje rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 23 października 2014 r. w sprawie ośrodków szkolenia i egzaminowania maszynistów oraz kandydatów na maszynistów (Dz.U. z 2014 r., poz. 1566)

Rozporządzenie wydano na podstawie art. 22a ust. 11 pkt. 8-10 i 12 lit. c ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz.U. z 2013 r. poz. 1594, z późn. zm.) i określa:

  • sposób ustalania numeru identyfikacyjnego ośrodka szkolenia i egzaminowania maszynistów oraz kandydatów na maszynistów wpisywanego do rejestru ośrodków szkolenia i egzaminowania, zakres danych ujętych w tym rejestrze, a także sposób uiszczania opłat za wpis do tego rejestru;
  • szczegółowe wymagania w stosunku do przedsiębiorców ubiegających się o wpis do rejestru ośrodków szkolenia i egzaminowania;
  • wymagania kwalifikacyjne dla instruktorów i egzaminatorów wykonujących czynności w ośrodku szkolenia i egzaminowania maszynistów oraz kandydatów na maszynistów, a także rodzaje dokumentów potwierdzających ich kwalifikacje i wykształcenie;
  • wzór deklaracji prowadzenia egzaminów w sposób bezstronny i niedyskryminujący.

 

BEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCI

Od 13 grudnia 2014 r. obowiązuje ustawa z dnia 7 listopada 2014 r. o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz.U. z 2014 r. poz. 1722)

Zmiana ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia ma na celu wykonanie przepisów prawa Unii Europejskiej, w szczególności:

  • rozporządzenia (WE) nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. Urz. UE L 165 z 30.04.2004, str. 1, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 45, str. 200), w zakresie umożliwiającym rzetelne przeprowadzanie kontroli urzędowych oraz stosowne naliczanie kar,
  • rozporządzenia Komisji (WE) nr 1249/2008 z dnia 10 grudnia 2008 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wdrożenia wspólnotowych skal klasyfikacji tusz wołowych, wieprzowych i baranich oraz raportowania ich cen (Dz. Urz. UE L 337 z 16.12.2008, str. 3, z późn. zm.), w zakresie umożliwiającym wprowadzenie do praktyki produkcyjnej nowoczesnych automatycznych urządzeń do obiektywnej klasyfikacji tusz wołowych,
  • rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (Dz. Urz. UE L 304 z 22.11.2011, str. 18, z późn. zm.), uchylającego m.in. dyrektywę 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 marca 2000 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich w zakresie etykietowania, prezentacji i reklamy środków spożywczych (Dz. Urz. UE L 109 z 06.05.2000, str. 29, z późn. zm.), która jest podstawowym aktem prawnym regulującym kwestie znakowania środków spożywczych; powyższa dyrektywa traci moc z dniem 13 grudnia 2014 r.,
  • rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej oraz uchylającego rozporządzenia Rady (EWG) nr 352/78, (WE) nr 165/94, (WE) nr 2799/98, (WE) nr 814/2000, (WE) nr 1290/2005 i (WE) nr 485/2008 (Dz. Urz. UE L 347 z 20.12.2013, str. 549),
  • rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiającego wspólną organizację rynków produktów rolnych oraz uchylającego rozporządzenia Rady (EWG) nr 922/72, (EWG) nr 234/79, (WE) nr 1037/2001 i (WE) nr 1234/2007 (Dz. Urz. UE L 347 z 20.12.2013, str. 671, z późn. zm.).

 

ODWRÓCONY KREDYT HIPOTECZNY

Od 15 grudnia 2014 r. obowiązuje ustawa z dnia 23 października 2014 r. o odwróconym kredycie hipotecznym (Dz.U. z 2014 r. poz. 1585)

Ustawa ma na celu stworzenie rozwiązań prawnych, dzięki którym możliwa będzie monetyzacja kapitału zakumulowanego w nieruchomościach w ramach usługi odwróconego kredytu hipotecznego świadczonej przez instytucje zaufania publicznego, podlegające szczególnym regulacjom. Jak wskazali twórcy ustawy jednym z instrumentów umożliwiających przekształcenie niepłynnego kapitału zakumulowanego w nieruchomościach w płynne środki finansowe jest funkcjonująca na świecie usługa finansowa – odwrócony kredyt hipoteczny, który jest zaliczany do kategorii tzw. usług equity release. Dotychczas w Polsce usługi equity release były oferowane wyłącznie w modelu sprzedażowym i były kształtowane w oparciu o postanowienia art. 903 i art. 906 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r. poz. 121), regulujące instytucję renty, lub o postanowienia art. 908 Kodeksu cywilnego, który reguluje umowę dożywocia.

 

KURATORZY SĄDOWI

Od 17 grudnia 2014 r. obowiązuje ustawa z dnia 10 października 2014 r. o zmianie ustawy o kuratorach sądowych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1689)

Zmiana dotyczy art. 60 ustawy i rozszerza prawo do ustanowienia obrońcy w postępowaniach dyscyplinarnych również w odniesieniu do adwokatów lub radców prawnych. Dotychczasowe brzmienie art. 60 ust. 1 ustawy o kuratorach sądowych umożliwiało ustanowienie przez obwinionego kuratora obrońcy jedynie spośród kuratorów zawodowych. Rzecznik Praw Obywatelskich, który zajmował się indywidualnym wystąpieniem zawodowego kuratora sądowego zwrócił uwagę na to, że ograniczenie to jest w istocie analogiczne do tego, które funkcjonowało w ustawie z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli, lecz zostało zakwestionowane przez Trybunał Konstytucyjny w sprawie o sygn. akt K 33/07.

SPIS TREŚCI

 

 

Kara dla podmiotu korzystającego ze środowiska za brak pomiarów emisji

AKTUALNOŚCI / ORZECZNICTWO - SAS 1 / 2015

Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 grudnia 2014 r., sygn. akt II OPS 1/14

Zgodnie z art. 305 ust. 1 ustawy – Prawo ochrony środowiska wojewódzki inspektor ochrony środowiska stwierdza przekroczenie warunków korzystania ze środowiska na podstawie, o której mowa w art. 299 ust. 1 pkt 2, jeżeli:

  • podmiot korzystający ze środowiska prowadzi wymagane pomiary wielkości emisji;
  • spełnione są warunki określone w art. 147a.

Wojewódzki inspektor ochrony środowiska może nie uznać przedkładanych mu wyników wymaganych pomiarów wielkości emisji, jeżeli pomiary te nasuwają zastrzeżenia. Wyniki pomiarów prowadzonych przez podmiot korzystający ze środowiska nasuwają zastrzeżenia, jeżeli w szczególności:
jest oczywiste, że środki techniczne mające na celu zapobieganie lub ograniczanie emisji ze względu na ich rodzaj nie mogą zapewnić redukcji stężeń substancji dokumentowanej tymi wynikami;

  • przyrządy użyte do pomiarów nie spełniają wymagań prawnej kontroli metrologicznej w rozumieniu ustawy z dnia 11 maja 2001 r. – Prawo o miarach (Dz.U. z 2013 r. poz. 1069);
  • nie były przestrzegane zasady pobierania próbek, przez co wyniki analiz nie są miarodajne dla ustalenia wielkości emisji;
  • w pracach laboratoryjnych nie były spełnione wymagania, o których mowa w art. 12.

W przypadkach, o których mowa w ust. 1, wojewódzki inspektor ochrony środowiska wymierza karę za przekroczenie stwierdzone w roku kalendarzowym, uwzględniając zmiany stawek opłat i kar, o których mowa w art. 304, w okresie objętym karą.
Stosownie natomiast do art. 305 a ust. 1 ww. ustawy jeżeli podmiot korzystający ze środowiska nie prowadzi wymaganych pomiarów wielkości emisji, pomiary ciągłe nie są prowadzone przez rok kalendarzowy lub pomiary nasuwają zastrzeżenia:

  • przekroczenie warunków korzystania ze środowiska określonych w pozwoleniach, o których mowa w art. 181 ust. 1 pkt. 1 i 2, lub decyzjach, o których mowa w art. 298 ust. 1 pkt 4, lub decyzjach o dopuszczalnym poziomie hałasu stwierdza się, stosując odpowiednio art. 299-304;
  • przyjmuje się, że warunki korzystania ze środowiska w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi określone w pozwoleniach, o których mowa w art. 181 ust. 1 pkt. 1 i 3, dla każdego z pomiarów, o których mowa w zdaniu wstępnym, zostały przekroczone:

– o 80% – w przypadku składu ścieków,
– o 10% – w przypadku procentowej redukcji stężeń substancji w oczyszczanych ściekach,
– w stopniu powodującym zastosowanie maksymalnej stawki kary – w przypadku stanu ścieków,
– o 10% – w przypadku ilości odprowadzanych ścieków.

Zgodnie z art. 305a ust. 2 ww. ustawy przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, jeżeli nie są spełnione warunki prowadzenia pomiarów, o których mowa w art. 147a, w tym pobierania próbek.
Na tle stosowania ww. przepisów NSA przyjął tezę, że „Stosownie do art. 305a ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2013 r., poz. 1232 ze zm.), jeżeli nie jest spełniony warunek prowadzenia pomiarów przez laboratorium, o którym mowa w art. 147a ust. 1 tej ustawy, jest to wystarczająca podstawa stosowania, do wymierzenia administracyjnej kary pieniężnej, art. 305a ust. 1 tej ustawy.”

SPIS TREŚCI

Rozstrzygnięcia nadzorcze wojewody

AKTUALNOŚCI - SAS 1 / 2015

„Obniżając wynagrodzenie Burmistrzowi Rada, działająca w imieniu pracodawcy, powinna wykazać, że zmianie uległa ilość i jakość świadczonej pracy.”

Rozstrzygnięcie Wojewody Mazowieckiego z dnia 4 lutego 2014 r. nr Lex-S.4131.1.2014.HS stwierdzające nieważność uchwały Rady Miejskiej w sprawie ustalenia wynagrodzenia Burmistrza Miasta i Gminy.

W niniejszej sprawie Rady Miejska podjęła uchwałę, w wyniku której różnica między miesięcznym wynagrodzeniem (z wyłączeniem dodatku za wieloletnią pracę) ustalonym przedmiotową uchwałą a dotychczasowym wynagrodzeniem wyniosła 1610,00 zł. Do przedmiotowej uchwały nie było pisemnego uzasadnienia.
Wojewoda Mazowiecki wskazał na treść art. 36 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych, zgodnie z którym pracownikowi samorządowemu przysługuje wynagrodzenie stosowne do zajmowanego stanowiska oraz posiadanych kwalifikacji zawodowych a według art. 43 ust. 1 w sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu pracy. Natomiast przepis art. 78 § 1 Kodeksu pracy zobowiązuje pracodawcę do ustalenia wynagrodzenia tak, by odpowiadało w szczególności rodzajowi wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, a także uwzględniało ilość i jakość świadczonej pracy.
Wojewoda Mazowiecki uznał, że skoro dwa kryteria ustalenia wynagrodzenia nie uległy zmianie a mianowicie stanowisko (rodzaj wykonywanej pracy) i wykształcenie (kwalifikacje), to obniżając wynagrodzenie Burmistrzowi Rada, działająca w imieniu pracodawcy, powinna wykazać, że zmianie uległa ilość i jakość świadczonej pracy. Tymczasem brak jest jakichkolwiek ustaleń Rady w tym zakresie.
Wojewoda Mazowiecki powołał się na orzecznictwo sądów administracyjnych, w którym ugruntował się pogląd o wymogu uzasadniania uchwały obniżającej wynagrodzenie. Przykładowo w wyroku WSA w Warszawie z dnia 18 czerwca 2013 r. sygn. II SA/Wa 755/13 wskazał, że wymóg działania na podstawie prawa, w połączeniu z zasadą zaufania, rodzi po stronie organów władzy publicznej obowiązek motywowania jej rozstrzygnięć.

SPIS TREŚCI

Nowe dowody osobiste

AKTUALNOŚCI - SAS 1 / 2015

W dniu 23 grudnia 2014 r. Prezydent RP podpisał ustawę zmieniającą termin wejścia w życie zmian w ustawach: o dowodach osobistych i ewidencji ludności oraz o Prawie o aktach stanu cywilnego.

Stosownie do tej noweli od 1 marca 2015 r. nie będą wydawane nowe wzory dowodów osobistych, choć po 1 stycznia 2015 r. dotychczasowe dowody osobiste zachowają ważność – nie będzie więc konieczności wymiany dokumentów.
Wniosek o wydanie dowodu osobistego będzie można złożyć w dowolnej gminie na terenie całego kraju, niezależnie od miejsca zamieszkania. Będzie także możliwość elektronicznego przesłania wniosku o wydanie dowodu. Nowy dowód osobisty nie będzie już zawierał informacji o adresie zameldowania, kolorze oczu i wzroście. Nie będzie też zeskanowanego podpisu posiadacza dowodu. Format i wymiary pozostaną takie same jak dotychczas, jednakże fotografia będzie taka sama jak ta, która obowiązuje w paszportach.

SPIS TREŚCI

Pełnomocnik Rządu do spraw bezpieczeństwa w szkołach

AKTUALNOŚCI - SAS 1 / 2015

W dniu 23 grudnia 2014 r. Rada Ministrów wydała rozporządzenie w sprawie ustanowienia pełnomocnika rządu do spraw bezpieczeństwa w szkołach.

Zadaniem pełnomocnika będzie inicjowanie, koordynowanie i monitorowanie działań dotyczących podwyższenia bezpieczeństwa w szkołach. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

SPIS TREŚCI

Pełnomocnik Rządu do spraw zdrowia publicznego

AKTUALNOŚCI - SAS 1 / 2015

W dniu 23 grudnia 2014 r. Rada Ministrów wydała rozporządzenie w sprawie ustanowienia pełnomocnika rządu do spraw projektu ustawy o zdrowiu publicznym.

Zadaniem pełnomocnika będzie opracowanie, uzgodnienie i wniesienie pod obrady rządu projektu ustawy o zdrowiu publicznym. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

SPIS TREŚCI

Nowelizacja Prawa podatkowego

AKTUALNOŚCI - SAS 1 / 2015

W dniu 16 grudnia 2014 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy Ordynacja podatkowa, przedłożony przez Ministra Finansów.

Znowelizowane przepisy ustawy kompleksowo regulują zasady opodatkowania podatkiem PIT przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych przez podatnika źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych i są wynikiem wykonania dwóch orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego (z 29 lipca 2014 r. i 18 lipca 2013 r.).
W projekcie zdefiniowano przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach i przychody ze źródeł nieujawnionych.
Do przychodów, które nie mają pokrycia w ujawnionych źródłach, będą zaliczane przychody ze źródła ujawnionego przez podatnika, ale w nieprawidłowej wysokości, natomiast przychodami pochodzącymi z nieujawnionych źródeł będą przychody ze źródeł niewskazanych przez podatnika i nieustalonych przez organ podatkowy lub kontrolę skarbową.
W projekcie nowelizacji ustawy zdefiniowano również wydatek, którym będzie wartość zgromadzonego w roku podatkowym mienia.
Wskazano również, że ciężar dowodu w zakresie wykazania przychodów/dochodów opodatkowanych bądź nie, spoczywa na podatniku, ponieważ to on posiada pełną wiedzę o tym, skąd wziął pieniądze na dokonane wydatki. Obowiązek ten będzie spoczywał na podatniku tylko w odniesieniu do tych przychodów/dochodów, które nie będą znane organowi z urzędu lub nie będzie mógł ich ustalić np. na podstawie posiadanych danych. Jeżeli podatnik nie będzie posiadał dowodów potwierdzających, że wydatek pokrył z przychodów/dochodów opodatkowanych lub nieopodatkowanych, i jednocześnie w stosunku do nich nastąpiło przedawnienie zobowiązania podatkowego – wówczas nie będzie konieczne ich udowodnienie, a jedynie ich uprawdopodobnienie. Wystarczające i bez konieczności udowodnienia będzie wykazanie przez podatnika prawdopodobieństwa ich wystąpienia.

SPIS TREŚCI

Ułatwienia dla stowarzyszeń

AKTUALNOŚCI - SAS 1 / 2015

W dniu 15 grudnia 2014 r. Prezydent RP podpisał i skierował do Sejmu RP projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o stowarzyszeniach.

Nowelizacja ułatwia rejestrowanie i funkcjonowanie stowarzyszeń, w szczególności zmniejszenie liczby osób koniecznych do ich założenia. Zgodnie z projektem starosta – jako organ nadzorujący – miałby mniejsze uprawnienia, jeśli chodzi o kontrolę stowarzyszeń. Projekt zakłada również zwiększenie uprawnień tzw. stowarzyszeń zwykłych, które uzyskiwałyby środki nie tylko ze składek członkowskich ale także mogłyby robić zbiórki publiczne, ubiegać się o dotacje, czy zawierać umowy prawne.

SPIS TREŚCI

Zmiany w ochronie gruntów rolnych

AKTUALNOŚCI - SAS 1 / 2015

W dniu 12 grudnia 2014 r. Prezydent RP podpisał i skierował do Sejmu RP projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych.

Założeniem projektu jest zachowanie ochrony gruntów najlepszych klas bonitacyjnych (I-III) przy jednoczesnym wprowadzeniu w określonych przypadkach zwolnienia z obowiązku każdorazowego uzyskiwania zgody ministra właściwego do spraw rozwoju wsi na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych stanowiących użytki rolne klas I-III.

Zwolnienie dotyczyłoby gruntów klas I-III, które:

  • znajdują się na terenie zwartej zabudowy obszarów wiejskich, to znaczy położone są między gruntami zabudowanymi odległymi od siebie nie więcej niż 150 metrów i posiadającymi dostęp do tej samej drogi,
  • najmniejsza odległość od tych gruntów do granicy najbliższej działki budowlanej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, nie przekracza 50 metrów,
  • położone są w odległości nie większej niż 50 metrów od drogi publicznej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych,
  • ich powierzchnia nie może przekraczać 0,5 ha, bez względu na to, czy stanowią jedną całość, czy stanowią kilka odrębnych części.

SPIS TREŚCI

Spis_sas1/2015

SPIS TREŚCI SAS 1/2015

AKTUALNOŚCI

Zmiany w ochronie gruntów rolnych
Ułatwienia dla stowarzyszeń
Nowelizacja prawa podatkowego
Pełnomocnik rządu do spraw zdrowia publicznego
Pełnomocnik rządu do spraw bezpieczeństwa w szkołach
Nowe dowody osobiste
Rozstrzygnięcia nadzorcze wojewody

ORZECZNICTWO

Kara dla podmiotu korzystającego ze środowiska za brak pomiarów emisji

PRZEGLĄD LEGISLACYJNY

ANALIZY

Zasada zrównoważenia budżetu w średnim okresie zamiast art. 243

Z SAMORZĄDU

Śmieci - wyzwanie czy kula u nogi samorządu

TEMAT MIESIĄCA

Wynagrodzenie dla ponownie wybranego burmistrza

FUNKCJONOWANIE SAMORZĄDU

Dwie deklaracje o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi?
Radny gminy trenerem gminnego klubu sportowego
Obowiązek wykonania urządzeń do odprowadzania wody z działki
Wyróżnienie zasłużonych mieszkańców gminy
Kara za częstą absencję radnego na posiedzeniach rady?
Udział przewodniczącego organu wykonawczego jednostki pomocniczej w pracach rady gminy

POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE

Wadliwe doręczanie pism stronie postępowania
Czy organ musi korzystać z tłumacza przysięgłego?
Odszkodowanie za wadliwą decyzję administracyjną
Czy akta administracyjne stanowią informację publiczną?
Kara za nieterminowe wydanie decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego

FINANSE SAMORZĄDU

Rozliczanie gminnej dotacji na działalność klubu dziecięcego
Zażalenie na upomnienie wzywające do uregulowania zaległości w podatku?
Dobrowolny zwrot dotacji wykorzystanej niezgodnie z przeznaczeniem

ADMINISTRACJA ZESPOLONA POWIATÓW I WOJEWÓDZTW

Powiat finansuje komendę policji
Kontrola wyrobów budowlanych

PRAWO PRACY

Zarządzenie w sprawie okresowych ocen pracowników samorządowych
„Kilometrówka” dla pracowników samorządowych
Możliwość zatrudnienia sekretarza gminy w ramach awansu wewnętrznego
Prawo do nagrody jubileuszowej w oparciu o inne dokumenty niż świadectwo pracy
Odprawa emerytalna
Czy dyrektorzy instytucji kultury zachowują stanowiska po zmianie ustawy?
Miejsce odpoczynku dla pracownic w ciąży
Trzecia umowa na zastępstwo z osobą niepełnosprawną

ZAMÓWIENIA PUBLICZNE

Konkurs na koncepcję promocyjną regionu
Czy można wybrać jako najkorzystniejszą ofertę złożoną po terminie?
Opis sposobu spełniania warunków w przetargu
Projektant może startować w przetargu
Zakup powierzchni wystawienniczej

 

Wydawca: SKIBNIEWSKI MEDIA, Warszawa