Agitacja wyborcza musi być oparta na faktach
AKTUALNOŚCI / ORZECZNICTWO - SAS 6 / 2018
Wyrok Sądu Okręgowego w Sieradzu z 29 października 2018 r., sygn. akt I Ns 248/18
Za materiał wyborczy w rozumieniu przepisów Kodeksu wyborczego należy uznać wszelkie publikacje (w tym internetowe), które mogą mieć wpływ na wynik wyborów, o ile jednak odnoszą się do faktów. Przepisy Kodeksu wyborczego penalizują także wypowiedzi lub inne formy agitacji, zawierające nieprawdziwe informacje nie tylko w prasie, ale również na innych polach komunikacji społecznej.
Zgodnie z art. 111 § 1 ustawy z 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (t.j.: Dz.U. z 2018 r. poz. 754 ze zm.) jeżeli rozpowszechniane, w tym również w prasie, w rozumieniu ustawy z 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe, materiały wyborcze, w szczególności plakaty, ulotki i hasła a także wypowiedzi lub inne formy prowadzonej agitacji wyborczej, zawierają informacje nieprawdziwe, kandydat lub pełnomocnik wyborczy zainteresowanego komitetu wyborczego ma prawo wnieść do sądu okręgowego wniosek o wydanie orzeczenia:
- zakazu rozpowszechniania takich informacji;
- przepadku materiałów wyborczych zawierających takie informacje;
- nakazania sprostowania takich informacji;
- nakazania publikacji odpowiedzi na stwierdzenia naruszające dobra osobiste;
- nakazania przeproszenia osoby, której dobra osobiste zostały naruszone;
- nakazania uczestnikowi postępowania wpłacenia kwoty do 100 000 zł na rzecz organizacji pożytku publicznego.
We wskazanym wyżej przepisie pojęcie materiałów wyborczych nie zostało określone w sposób wyczerpujący. Z pewnością należy zaliczyć do nich wszelkie napisy, komunikaty i apele. Chodzi tu o tego rodzaju wypowiedzi, które mają charakter agitacji wyborczej, a więc są umieszczane z uwagi na trwającą kampanię wyborczą i pozostają w związku z aktem wyboru, czy też umieszczane są w celu wywarcia wpływu na wynik głosowania (patrz postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 6 września 2012 r., sygn. akt I ACz 1253/12, LEX nr 1216305).
Za materiał wyborczy w rozumieniu art. 111 § 1 Kodeksu wyborczego należy uznać wszelkie publikacje (w tym internetowe), które mogą mieć wpływ na wynik wyborów, o ile jednak odnoszą się do faktów (patrz postanowienie Sądu Okręgowego w Lublinie z 13 października 2014 r., sygn. akt I Ns 300/14, Legali nr [...].
Jak wynika z art. 105 § 1 Kodeksu wyborczego, agitacją wyborczą jest publiczne nakłanianie lub zachęcanie do głosowania w określony sposób lub do głosowania na kandydata określonego komitetu wyborczego. W przypadku agitacji wyborczej nie musi przy tym chodzić o materiały pochodzące od komitetu wyborczego.
Zaznaczenia wymaga też, że z uwagi na użycie w omawianym przepisie sformułowania „również w prasie”, obejmuje on swoim działaniem rozpowszechnianie materiałów wyborczych, a także wypowiedzi lub innych form prowadzonej agitacji wyborczej zawierających nieprawdziwe informacje nie tylko w prasie, ale również na innych polach komunikacji społecznej (por. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z 7 września 2013 r., sygn. akt I ACz 775/13, LEX nr 1366132).
oprac. Jakub Gortyński